Mối nguy có tên “vàng nhà nước”

Tại Việt Nam vàng SJC với sự bảo chứng giá trị từ phía nhà nước có giá thành cao nhất.

AFP

Hiện nay trên thị trường Việt Nam, vàng SJC với sự bảo chứng giá trị từ phía nhà nước có giá thành cao nhất và cũng theo qui định nhà nước, mọi loại vàng của tư nhân đều không được đúc thành miếng để bán trên thị trường nhằm mục đích dự trữ hoặc tích trữ vốn mà chỉ được phép đúc thành các loại trang sức, có giá trị thấp hơn so với vàng nhà nước. Trong khi đó, chất lượng vàng nhà nước đang là vấn đề làm đau đầu nhiều người, từ nhà buôn vàng cho đến người tích trữ.

Giá trị vỏ bọc, không được phép thử !!!

Một nhà buôn vàng yêu cầu giấu tên, chia sẻ: “Nhiều tiệm vàng ở chợ Bến Thành trước năm 1975 rất uy tín, nhưng sau năm 1975 thì giờ nó qua nhiều chủ nhưng kinh doanh theo kiểu quốc doanh hết. Trước đây những tiệm vàng ở chợ Bến Thành là uy tín nhất Sài Gòn, nhưng sau đó họ vượt biển hoặc đổi chủ hết rồi. Trước đây họ mua vàng chỉ, vàng nữ trang.. Trước đây ông nội tôi cũng có một tiệm vàng uy tín, không như giờ, họ không có bọc nilon như giờ, giờ thì có miếng một chỉ, miếng hai chỉ, miếng năm chỉ, muốn miếng một lượng cũng có luôn.”
Theo người này, hiện nay, vàng SJC giả đã xuất hiện khá nhiều trên thị trường và ngay cả vàng SJC thật của nhà nước đúc cũng chưa chắc đã có chất lượng tốt. Bởi theo ông, với kinh nghiệm buôn vàng hơn 40 năm của mình, ông thấy rằng vàng SJC không đáng tin cậy so với vàng PNJ cũng như vàng Kim Thành ở Sài Gòn trước năm 1975. Vì với một người làm nghề buôn vàng, chất lượng vàng bao giờ cũng thông qua kiểm định và kiểm tra. Nhưng vàng SJC không có được tính năng này và nếu muốn có nó, người ta phải mất quá nhiều.

Đáng sợ hơn cả là không ai có quyền mở bọc nhựa để kiểm tra chất lượng vàng bên trong, bởi nó đã được bảo chứng bởi nhà nước thông qua dãy mã số và hóa đơn. Nhưng rất tiếc là từ vàng cho đến bọc nhựa và hóa đơn đều có thể bị làm giả

Nói sâu xa hơn, nếu như trước đây, tính độc tài, độc đoán của nhà nước thể hiện trong mọi khía cạnh nhưng lại bỏ ngỏ thị trường vàng thì từ ngày vàng SJC xuất hiện với sự bảo chứng giá trị của nhà nước, điều này cũng đồng nghĩa với tính độc tài đã chính thức bước vào thị trường vàng.
Giải thích vấn đề vừa nêu, ông chủ tiệm vàng này nói rằng vàng Kim Thành hay bất kì loại vàng nào trên thế giới tự do đều không có chuyện bọc vàng bằng một cái vỏ bọc bằng nhựa và một khi muốn kiểm tra chất lượng, người ta phải mất tiền vì nó. Ví dụ như vàng Kim Thành ở Sài Gòn trước năm 1975, nó vẫn được đúc thành các miếng và thỏi có trọng lượng từ năm chỉ cho đến một lượng hoặc vài ký. Nhưng nó không cần bọc bất kỳ thứ vỏ nào, muốn thử chất lượng, người thợ chỉ cần dùng đèn khò thử trực tiếp vào thỏi vàng hoặc miếng vàng.
Vì tỉ giá chênh lệch giữa mua vào và bán ra cũng rất thấp, nó được bảo chứng giá trị bởi uy tín của chủ tiệm vàng, hễ khách mua của tiệm một lượng với giá hai đồng chẳng hạn, thì khi khách đến bán lại cho tiệm nhìn vào mẫu mã và ký hiệu của tiệm và thử qua một bận, chủ tiệm sẽ mua lại với giá thấp hơn chút đỉnh theo qui luật mua bán của thị trường. Chuyện thử trước khi mua là chuyện rất bình thường. Nhờ vậy, sau biến cố 30 tháng 4 năm 1975, những miếng vàng, thỏi vàng của Kim Thành và nhiều tiệm vàng tư nhân khác vẫn đảm bảo giá trị mua bán trên thị trường.
Điều này hoàn toàn khác với vàng SJC hiện tại, nó được bảo chứng giá trị bởi nhà nước, và sự bảo chứng này thể hiện qua chiếc vỏ bọc bằng nhựa có bơm không khí căng trong mỗi thẻ vàng, trên thẻ vàng có ghi ký hiệu, số thứ tự nhưng được bọc bên ngoài một lớp nhựa, chỉ cần lớp nhựa này trầy xước hoặc nhìn hơi cũ một chút thì mỗi một lượng sẽ bị trừ đi 50 ngàn đồng, chưa tính chênh lệch giá giữa mua và bán. Chính vì vậy, khi cầm một thẻ vàng SJC trên tay, nguy cơ bị mất tiền do trầy trụa bọc nhựa bên ngoài là rất cao.
Và đáng sợ hơn cả là không ai có quyền mở bọc nhựa để kiểm tra chất lượng vàng bên trong, bởi nó đã được bảo chứng bởi nhà nước thông qua dãy mã số và hóa đơn. Nhưng rất tiếc là từ vàng cho đến bọc nhựa và hóa đơn đều có thể bị làm giả. Việc làm giả hiện nay đã khá phổ biến trong thị trường vàng chứ không còn là chuyện giấu giếm.
Hơn nữa, một khi khách hàng mua một miếng vàng cất giữ mà không hề kiểm tra chất lượng bên trong, nó được bảo chứng giá trị bởi nhà nước và nếu giả sử như nhà nước đó không còn tồn tại, liệu ai sẽ đứng ra bảo chứng giá trị thay thế? Trong trường hợp ngược lại, nhà nước bảo chứng vẫn còn tồn tại nhưng nếu như có những biến cố gây diễn biến không tốt cho nền kinh tế, liệu ai sẽ đảm bảo miếng vàng mình cầm trong tay là giả hay thật bởi hiện nay, thị trường vàng đã thật giả lẫn lộn.

Thị trường vàng sau 1975 quá lộn xộn

Một người tên Hùng, hiện đang sống tại Quận 1, thành phố Sài Gòn, bức xúc: “Trước đây không có bọc đâu, họ gọi là vàng lá, vàng miếng đó. Trước đây thì có vàng Kim Thành nổi tiếng lắm, toàn mua vàng Kim Thành thôi. Không có như kiểu giờ, họ bảo là bọc lại cho an tâm nhưng mình thì không hiểu được.”

Khi khách hàng mua một miếng vàng cất giữ mà không hề kiểm tra chất lượng bên trong, nó được bảo chứng giá trị bởi nhà nước và nếu giả sử như nhà nước đó không còn tồn tại, liệu ai sẽ đứng ra bảo chứng giá trị thay thế?

Theo ông Hùng, trong vấn dự trữ và tích trữ vốn liếng, vàng là sàn phẩm được ưu tiên hàng đầu. Nhưng hiện nay, thị trường vàng khá lộn xộn, từ vàng tư nhân cho đến vàng nhà nước đều mang những dấu hiệu mờ ám, khó nói, khó có thể xem nó là nguồn tích trữ tin cậy. Bởi lẽ, kể từ sau 30 tháng 4 năm 1975 đến nay, thị trường vàng Việt Nam trở nên lộn xộn khác thường.
Sự lộn xộn ban đầu ở những năm cuối thập niên 1970, một nguồn tin phao rằng sau này vàng sẽ dùng làm đai cuốc và cán mác. Nhiều người hoảng sợ đã mang vàng đi bán tất tần tật để dự trữ bằng tiền mới của chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Sau đó là những đợt bố ráp trưng thu tài sản của nhân dân để sung vào công quĩ, nhiều gia đình điêu đứng, chết dở sống dở vì mất hết tài sản.
Và kể từ đó đến nay, một số tiệm vàng mới được mọc lên, thị trường vàng càng ngày càng trở nên nóng bỏng. Tuy nhiên, đã có hiện tượng nhiều tiệm vàng tư nhân làm vàng giả bán cho khách hàng và đã có nhiều khách hàng mất trắng tay vì những tiệm vàng này. Gần đây thì vàng SJC của nhà nước ra đời, tập trung thị trường vàng vào tay nhà nước. Tuy nhiên, với cách niêm phong bằng bao bì và giá trị bao bì bị tính chênh lệch gần 0,2% chưa kể đến chênh lệch mua bán, ngay cả tiệm vàng cũng không được thử chất lượng của nó thì e rằng rất khó để đoán già đoán non chất lượng thật của SJC.
Với kinh nghiện sống qua hai chế độ và thăng trầm vì vàng, ông Hùng khuyên mọi người nên chọn cho mình một tiệm vàng có uy tín, ít nhất nó cũng tồn tại qua hai chế độ hoặc chủ nhân của nó là người có uy tín. Bởi chính uy tín của chủ tiệm vàng cũng như tính sòng phẵng về mặt thị trường sẽ giúp cho số vàng bạn nắm giữ trong tay có giá trị mua bán thật cho dù có những biến cố về chính trị hay kinh tế cũng như chế độ chính trị này sụp đổ và một chế độ khác lên thay thế cũng không ảnh hưởng gì đến giá trị tích trữ của mình.
Có thể lời khuyên của ông Hùng chưa hẳn đã hoàn toàn chính xác nhưng đó là lời khuyên đáng để suy ngẫm và cám ơn người đã khuyên./.
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.
http://www.rfa.org/vietnamese/reportfromvn/peril-named-stat-gold-03172015074240.html