BẬT DẬY VÀ GIẾT LIỀN : Bài 27

Ronen Bergman

Trần Quang Nghĩa dịch

Chương 27 :  CƠN BĨ CỰC

LỰC LƯỢNG ĐỘI TÀU 13 biệt kích hải quân đã đổ bộ, chưa được phát hiện, trên bãi biển gần thị trấn ven biển Ansariyeh của Liban.  Dưới sự che chở của một đêm không trăng, mười sáu chiến binh rời khỏi những chiếc thuyền đột kích Zaharon nhỏ, mạnh mẽ và bắt đầu một cuộc hành quân dài vào đất liền.  Đó là đêm ngày 4 tháng 9 năm 1997, toán biệt kích chuẩn bị giết một người đàn ông.

 Nhiệm vụ này là nhiệm vụ thứ 27 kể từ khi Levin và Cohen phát triển các quy trình giết người có mục tiêu của IDF đối với các thủ lĩnh cấp trung của Hezbollah ở Lebanon.  Hai mươi  trong số đó đã thành công.  Tuy nhiên, trong trường hợp này, hai sĩ quan Bộ Tư lệnh Phương Bắc tin rằng nhiệm vụ là không cần thiết.  Họ cảm thấy rằng mục tiêu, Haldoun Haidar, nhỏ bé và không đáng kể, và không có lợi ích chiến lược đáng kể nào khi giết chết anh ta.  Nhưng người Israel đã thu thập đủ thông tin tình báo có thể ra tay với anh ta, và hệ thống này đã tự chứng tỏ rất nhiều lần trước đó, rằng trong suy nghĩ của một số người, cũng không có lý do gì để không giết anh ta.  Tuy nhiên, nhiều sĩ quan của Bộ Tư lệnh Phương Bắc phản đối việc  trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ đã được chuyển giao cho Bộ Tổng tham mưu.  Các người chỉ trích đã bị loại khỏi vòng ra quyết định.

 Kế hoạch kêu gọi các biệt kích hành quân vào đất liền khoảng hai dặm rưỡi và đặt một số quả bom ven đường dọc theo tuyến đường do Haidar đi vào mỗi buổi sáng.  Sau đó, họ phải rút lên thuyền của mình và rút trở về Israel.  Khi những người điều khiển máy bay không người lái lượn vòng phía trên nhìn thấy Haidar đi ngang qua, họ liền truyền một tín hiệu radio đến máy bay không người lái để kích hoạt vụ nổ.  Các mảnh kim loại thuộc loại được sử dụng trong các thiết bị do những kẻ khủng bố Lebanon chế tạo đã được nhét vào quả bom, để khiến vụ tấn công giống như một vụ thanh toán nội bộ của Lebanon.

 Lúc đầu, mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch.  Trong điều kiện thời tiết thuận lợi, những chiến binh đã đổ bộ, nhanh chóng băng qua con đường ven biển của Li-băng và đến một bức tường ở phía đông giáp với một khu vực rộng lớn gồm nhiều lùm cây và vườn cây ăn trái.  Hai trong số chiến binh nhảy qua tường, bẻ gãy bản lề cổng và mở cổng cho những người khác.  Hầu hết con đường đều lên dốc, trong một khu vực khó di chuyển vì mương thủy lợi và thảm thực vật dày đặc.

 Khi lực lượng đến điểm được đánh dấu trên bản đồ được mã hóa là G7, họ tấn công một cổng khác, với một con đường ở phía bên kia.  Họ phải băng qua con đường đó và tiến thêm một phần tư dặm nữa trước khi đến được con đường mà Haidar hay sử dụng. Các biệt kích trèo qua cổng, và đội đặc nhiệm băng qua đường và bắt đầu tiến về phía trước, rà soát khu vực để tìm các phần tử thù địch.  Sau khi có tín hiệu rõ ràng, người dẫn đường của nhóm thứ hai bắt đầu sang đường.

 Khi anh ta đi được nửa đường, có một vụ nổ lớn, rồi một vụ nổ khác.

 Trong những vụ nổ này và một cuộc đọ súng sau đó trong khi các hoạt động cứu hộ đang được tiến hành, 12 lính biệt kích đã thiệt mạng.

 Một cuộc điều tra của IDF về vụ việc đã kết luận rằng đó là một cuộc phục kích tình cờ của Hezbollah, không thể đoán trước hoặc ngăn chặn được, và những viên đạn mà quân du kích bắn đã kích nổ chất nổ mà người Israel mang theo để giết Haidar.

 Đó có thể là lời giải thích thuận tiện nhất cho tất cả những người có liên quan, nhưng hóa ra nó không đúng.  Trên thực tế, rõ ràng là Hezbollah đã có thể lên kế hoạch và điều phối cuộc phục kích vì tình báo Israel đã hoàn toàn thất bại trong vài tuần và thậm chí vài giờ trước khi các biệt kích lên đường.  Các đường truyền video từ máy bay không người lái thực hiện các nhiệm vụ trinh sát trong khu vực không được mã hóa và Hezbollah có thể chặn chúng.  Hơn nữa, các nguồn tin tình báo được cho là của Israel trong Quân đội Nam Lebanon thực sự là điệp viên nhị trùng, họ đã báo cáo cho Hezbollah những ai và những gì mà những đặc vụ IDF điều hành họ quan tâm.

 Với một đoạn video về khu vực mà IDF đang do thám và thông tin từ những người chỉ huy IDF rằng họ đang nhắm mục tiêu vào Haidar, không khó để Hezbollah tìm ra nơi để bố trí cuộc phục kích.  Thật vậy, theo các nguồn tin từng phục vụ trong Đội tàu 13 vào thời điểm đó, video từ máy bay không người lái phát ra  vài giờ trước cuộc đột kích cho thấy ba bóng người lảng vảng một cách đáng ngờ tại G7.  Nếu video đó, chưa hề được phát hành, đã được phân tích trong thời gian thực, nhiệm vụ có thể đã bị hoãn hoặc hủy bỏ.

 “Thảm họa Shayetet (Đội tàu)”, như tên được biết đến ở Israel, đã có tác động sâu sắc đến công chúng ở Israel, chủ yếu là vì những chiến binh thiệt mạng thuộc về một trong hai đơn vị tính nhuệ nhất của IDF.  Nasrallah đã tăng cường hiệu ứng này bằng cách tải lên trang web của Hezbollah những bức ảnh khủng khiếp về các bộ phận cơ thể được thu thập tại địa điểm này, bao gồm cả đầu của một người lính.

__

THẢM HỌA  SHAYETET ở Ansariyeh bắt đầu chỉ một ngày sau ba vụ đánh bom liều chết ở trung tâm mua sắm dành cho người đi bộ Ben Yehuda ở Jerusalem, một cuộc tấn công mà tình báo Israel không hề hay biết và chỉ vài tuần trước thất bại thảm khốc của Mossad nhằm vào Khaled Mashal ở Jordan.

 Sau đó, theo nhiều cách, tháng 9 năm 1997 đánh dấu một trong những thời kỳ xuống dốc tồi tệ nhất trong lịch sử tình báo Israel.  Cả ba nhánh tình báo khác nhau đều gặp phải một số thất bại.  Shin Bet đã thất bại trong việc bảo vệ thủ tướng hoặc ngăn chặn làn sóng đánh bom tự sát.  Mossad đã không thành công trong việc nhắm mục tiêu vào các trung tâm chỉ huy  các tổ chức khủng bố thánh chiến ở nước ngoài.  Những nỗ lực của AMAN nhằm thâm nhập và phá vỡ Hezbollah đã không còn hiệu quả.  Và hai cơ quan sau đã hoàn toàn bỏ sót,  như nó sẽ xảy ra sau đó, các dự án WMD (Vũ khí Hủy diệt Hàng loạt) của Iran, Syria và Libya.

 Trong khi đó, sự thất bại ở Ansariyeh đã làm gia tăng tranh cãi của công chúng về sự hiện diện của quân đội Israel ở Lebanon, mà một số người cho là có thể so sánh với sự can dự của Mỹ vào Việt Nam.  Các cuộc biểu tình yêu cầu rút quân do Four Mothers (Bốn Bà Mẹ) lãnh đạo, một phong trào được đặt tên theo bốn mẫu hệ trong Kinh thánh, bắt đầu bởi bốn phụ nữ có con trai đang phục vụ trong IDF ở Lebanon.  IDF và giới lãnh đạo chính trị đối xử khinh thường với họ—một sĩ quan cấp cao gọi họ là “bốn kẻ thất bại”—nhưng các cuộc biểu tình của họ đã gây được tiếng vang.

 Vì thảm họa Ansariyeh, các vụ giết người có mục tiêu ở Lebanon đã dừng lại.  IDF nhiều lần đưa ra ý tưởng giết các sĩ quan Hezbollah, nhưng  đã bị tham mưu trưởng hoặc diễn đàn hành quân-xuất kích hàng tuần với bộ trưởng quốc phòng bác bỏ¹. Theo họ việc đó chẳng những không khiến Hezbollah giảm bớt mức độ đe dọa, mà  việc nhắm mục tiêu vào các sĩ quan của họ sẽ biến thành một trách nhiệm chính trị tiềm năng nặng nề hơn.

 Mossad, vừa mới gần như phá hủy quan hệ ngoại giao với Jordan, lại phá hỏng một chiến dịch khác chỉ 5 tháng sau đó, lần này là ở Thụy Sĩ.  Mục tiêu là Abdallah Zein, một nhân vật cấp cao trong mạng lưới hậu cần và tài chính của Hezbollah.  Kế hoạch của Mossad là nghe lén điện thoại của anh ta, theo dõi anh ta và cuối cùng giết anh ta.  Nhưng họ đã gây đủ ồn ào khi cố gắng cài đặt một con bọ nghe trộm trong tầng hầm của tòa nhà chung cư của Zein đến nỗi họ đánh thức một bà già, và bà đã gọi cảnh sát.  Một đặc vụ đã bị bắt.  Giám đốc Mossad Danny Yatom, sau quá nhiều kế hoạch bị hỏng, đã từ chức.

 Yatom được thay thế bởi Efraim Halevy, người đã ghi điểm với Netanyahu sau cách ông xử lý vụ Mashal.

 Lo sợ sẽ có thêm bất kỳ thất bại nào, Halevy đã gần như đóng cửa Caesarea, từ chối phê duyệt hầu hết mọi hoạt động có rủi ro cao và để cho đơn vị này suy tàn.

 Avi Dichter, phó giám đốc của Shin Bet vào thời điểm đó và sẽ trở thành người đứng đầu cơ quan đó vào năm 2000, cho biết: “Có thể nói một cách trung thực rằng cơ sở quốc phòng đã không mang lại cho người dân Israel lá chắn bảo vệ mà họ  xứng đáng.”

 Điều đó rất đáng lo ngại trong bất kỳ trường hợp nào, đặc biệt là vào cuối những năm 1990, càng trở nên báo động bởi vì kẻ thù của Israel ngày càng trở nên đáng sợ hơn.  Từ Iran đến Libya, từ Hezbollah ở Lebanon đến Hamas ở Gaza và Amman, một mặt trận gồm những kẻ thù đã được tạo ra, những kẻ đổi mới và quyết tâm hơn nhiều so với bất kỳ thứ gì mà Mossad, AMAN hay Shin Bet đã phải vật lộn trước đây.

__

SHIN BET LÀ CƠ QUAN  đầu tiên trong số các cơ quan tình báo lấy lại được chỗ đứng.  Giám đốc cơ quan, Ami Ayalon, và các hội đồng điều tra mà ông ấy thành lập để tìm hiểu điều gì đã xảy ra đã đi đến kết luận rằng Shin Bet đã trở nên yếu kém và không hiệu quả trong hai lĩnh vực hoạt động chính của nó.

 Đầu tiên là việc thu thập thông tin.  Trong nhiều thập kỷ, Shin Bet đã dựa vào thông tin tình báo thu được từ các nguồn của con người, nhưng kho dự trữ này đã gần như cạn kiệt.  Không có nhân sự thay thế nào tìm được tìm cho hàng trăm điệp viên Palestine đã mất khi Israel rút khỏi lãnh thổ Palestine sau Hiệp định Oslo.  Shin Bet đã thất bại trong việc phát triển các phương pháp thay thế và không thể tuyển dụng các đặc vụ bên trong Hamas, một phong trào tôn giáo-tư tưởng với các thành viên ít có khả năng bị hối lộ cám dỗ.  Một trong những bảng điều tra của Shin Bet đã đưa ra một cách ngắn gọn—và đáng nguyền rủa: “Tổ chức không bắt nhịp với môi trường mà nó hoạt động.”

 Điểm bất cập thứ hai là những gì Shin Bet đã làm với thông tin sau khi có được.  Ayalon đã đến thăm kho lưu trữ của tổ chức và nhìn chằm chằm một cách hoài nghi vào những thùng khổng lồ chứa đầy hàng trăm nghìn bìa cứng.  “Chúng tôi đang hành xử như một tổ chức thời trung cổ,” ông nói với diễn đàn chỉ huy cấp cao của Shin Bet.  “Một kho lưu trữ như thế này không thể xây dựng một bức tranh tình báo theo thời gian thực.  Ngay cả khi rút ra được tất cả thông tin từ các tập tin, chúng cũng chẳng giúp được gì cho chúng ta.”

 Ayalon tuyên bố rằng “Shin Bet không phải là một cơ quan tình báo, mà là một cơ quan phòng ngừa.”  Nói cách khác, mục đích của cơ quan không chỉ đơn thuần là thu thập thông tin chỉ vì mục đích thu thập, mà là để ngăn chặn ý định của kẻ thù trong thời gian thực.  Để làm như vậy, Shin Bet phải thu thập thông tin tình báo và phân tích nó trong khoảng thời gian ngắn nhất.

 Ayalon lập luận rằng giải pháp phải được tìm thấy trong các công nghệ tiên tiến.  Các nguồn dựa trên công nghệ sẽ thay thế các nguồn của con người, tạo ra một bức tranh tình báo thời gian thực, đa chiều.  Vào năm 1996, đây là những suy nghĩ mang tính cách mạng đã tạo ra cuộc khủng hoảng niềm tin vào Shin Bet, khiến Ayalon bị chỉ trích gay gắt và thậm chí khiến nhiều người rời bỏ cơ quan.  Nhưng Ayalon bị mắc kẹt với súng ống của mình.  Ông ấy đã thành lập một số nhóm và bộ phận mới phát triển các kỹ thuật tiên tiến để thu thập thông tin: thâm nhập vào các hệ thống dữ liệu khác nhau và chặn email, cuộc gọi điện thoại và sau đó là liên lạc trên mạng xã hội.  Họ cũng đã phát triển những cách mới để sử dụng thông tin: các kỹ thuật tiên tiến nhất để phân tích lượng dữ liệu khổng lồ và trích xuất những thông tin quan trọng nhất.

 Ayalon và các nhóm công nghệ của ông đã chuyển trọng tâm của Shin Bet để tập trung nhiều hơn vào các kết nối giữa mọi người — tập trung nhiều hơn vào mạng thay vì từng cá nhân riêng biệt.  Shin Bet là người đầu tiên nắm bắt được tiềm năng to lớn của việc theo dõi điện thoại di động, đầu tiên là thông qua các cuộc gọi điện thoại của chính họ và sau đó là thông qua định vị địa lý, nhắn tin, truyền video và lướt web trực tuyến.

 Dưới thời Ayalon, toàn bộ cơ cấu hoạt động của cơ quan đã thay đổi.  Nó không còn phụ thuộc vào các sĩ quan phụ trách khu vực, được triển khai theo địa lý, những người điều hành các cục và hoạt động ít nhiều độc lập, mà thay vào đó tập trung các hoạt động xung quanh một “bàn giấy”, có nhân viên ngồi trước màn hình máy tính, thu thập thông tin, ghép nối chúng lại với nhau và ra lệnh cho các đặc vụ thực hiện.  thu thập các mảnh còn thiếu của câu đố.

 Cơ cấu nhân sự của Shin Bet cũng thay đổi nhanh chóng.  Nhiều sĩ quan cũ của cơ quan đã rời đi, trong khi nam nữ thanh niên từ các đơn vị công nghệ của IDF được tuyển dụng với tốc độ nhanh chóng.  Ngay sau đó, 23% nhân viên của cơ quan là những người được đào tạo chuyên sâu về phát triển các công nghệ tiên tiến.  “Chúng tôi thành lập cả một bộ phận của Q,” Diskin nói, ám chỉ đến phù thủy công nghệ trong phim James Bond.  “Trong đó, hàng chục công ty khởi nghiệp tuyệt vời đang được triển khai đồng thời.”

__

VẤN ĐỀ ĐẦU TIÊN Shin Bet mới được tân trang lại phải giải quyết là Mohi al-Dinh Sharif, một học trò của Yahya Ayyash, người đã trở thành chuyên gia chất nổ hàng đầu của cánh quân Hamas sau vụ ám sát Ayyash và người được biết đến với biệt danh “Kỹ sư số 2”.  Ayyash và phó của ông ta vào thời điểm đó, Hassan Salameh, đã dạy Sharif chế tạo bom ngẫu hứng từ một vật liệu nổ rất mạnh, triacetone triperoxide, như chính họ đã học được từ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo.  Sharif là người đã chế tạo những quả bom được sử dụng trong bốn vụ tấn công liều chết mà Hamas đã phát động để trả thù cho cái chết của Ayyash.

 Giống như Ayyash trước anh ta, Sharif đã huấn luyện những người khác về kỹ năng của mình, dạy một nhóm người ở Jerusalem cách cấu hình bom điều khiển từ xa, chế tạo cầu chì trì hoãn thời gian và ứng biến chất nổ từ những vật liệu sẵn có.  Anh ta cũng dạy họ cách giấu bom trong băng video.  Mười một băng cassette như vậy đã được thực hiện với âm mưu kích nổ chúng tại các bến xe buýt, quầy xổ số và bốt điện thoại.  Một trong số chúng đã nổ tung ở Netanya vào ngày 11 tháng 2 năm 1998, làm bị thương mười thường dân.  Shin Bet đã xác định được những kẻ chế tạo bom trước khi chúng gài đặt và bắt giữ chúng, do đó ngăn chặn được một thảm họa lớn.

 Shin Bet đã lập một hồ sơ dày về Sharif, theo dõi các hoạt động và thói quen của y bằng cách theo dõi các cuộc gọi và vị trí của điện thoại di động mà y và một số tay chân của y sử dụng.  Nghiêm trọng nhất, cơ quan này đã phát hiện ra một âm mưu kích nổ một quả bom khổng lồ nhét bên trong một chiếc Fiat Uno vào đêm trước Lễ Vượt Qua, khi các vỉa hè của Jerusalem đông đúc người mua sắm vào phút cuối cho kỳ nghỉ lễ.  Cánh hoạt động của Shin Bet, Đội Chim, đã cố gắng gắn một kíp nổ vào chiếc Fiat trước khi Sharif giao nó cho kẻ đánh bom liều chết.  Vào ngày 29 tháng 3 năm 1998, khi Sharif lái chiếc xe đó vào một ga ra ở Ramallah, tránh xa những người dân vô tội, nó đã đươc kích nổ.

 Ngay cả khi Sharif qua đời và nhiều cộng sự của y bị bắt giữ, Shin Bet vẫn cảm thấy rằng câu đố vẫn còn thiếu một mảnh ghép.  Cơ quan này kết luận rằng có một “con bạch tuộc nhiều xúc tu” đang hoạt động, với “một người đang vận hành tất cả các xúc tu, mỗi xúc tu riêng biệt, độc lập với những xúc tu khác”.

 Các hệ thống khai thác dữ liệu mới của Shin Bet, theo dõi hàng ngàn người Palestine được chỉ định là mục tiêu, bắt đầu chĩa vào một người đàn ông.  Người Israel đã chỉ ra Adel Awadallah, nhân vật đảm nhận vị trí chỉ huy quân đội của Hamas ở Bờ Tây, đối trọng của Mohammed Deif ở Dải Gaza.

 Awadallah đã từng nằm trong danh sách bị truy nã một thời gian, nhưng nhờ có mạng lưới hỗ trợ của Hamas được gọi là “bộ máy hỗ trợ và dịch vụ”, đóng vai trò là một vùng đệm giữa anh ta và các tổ mà anh ta điều hành, nên anh ta không bị bắt, ngay cả khi cấp dưới bị bắt và cung cấp thông tin khi bị thẩm vấn.

 Hệ thống hỗ trợ này, giúp Awadallah tránh được sự dò tìm của Shin Bet, đồng thời tiến hành nhiều cuộc tấn công khủng bố, được điều hành bởi Imad, em trai của Adel, người đã trốn thoát khỏi nhà tù của Chính quyền Palestine.  Cả hai bắt đầu lên kế hoạch cho một loạt các cuộc tấn công khủng bố tiếp theo, trong đó tham vọng nhất là năm vụ đánh bom xe ở trung tâm năm thành phố lớn nhất của Israel.  Theo kế hoạch, quả đầu tiên sẽ được kích nổ ở Tel Aviv, có lẽ sẽ gây ra thương vong nặng nề.  Sau đó, một tối hậu thư sẽ được đưa ra cho chính phủ Israel: Trả tự do cho tất cả các tù nhân Palestine nếu không một chiếc xe khác sẽ phát nổ, rồi một chiếc xe khác, v.v.  Đồng thời, họ lên kế hoạch bắt cóc binh lính và các nhân vật chính trị nổi tiếng của Israel — một lượng lớn thuốc an thần được mua trên thị trường chợ đen cho mục đích này — để sử dụng làm con bài thương lượng.  Trong số những người  mà họ định bắt cóc hoặc ám sát có Ehud Olmert, khi đó là thị trưởng của Jerusalem;  Rafael Eitan, cựu lãnh đạo IDF, người đã trở thành thành viên Knesset và bộ trưởng nội các;  và hai cựu giám đốc Shin Bet, Yaakov Peri và Carmi Gillon.

 Awadallah là một thủ lĩnh hành động hạng nhất, nhưng y không biết về những thay đổi trong Shin Bet, bao gồm cả việc giám sát nghiêm ngặt các cuộc gọi điện thoại – ai đã gọi cho ai, khi nào và chính xác vị trí của cả hai bên vào thời điểm đó – vì vậy, thậm chí  mặc dù y hầu như không bao giờ tự mình sử dụng điện thoại, nhưng ít nhất một số thành viên trong mạng lưới của y đã sử dụng, giúp có thể lập bản đồ di chuyển của y và theo dõi y.

Và y không bao giờ hiểu rằng đối thủ chính của mình, theo cách nói của Ami Ayalon, là “giám đốc điều hành giỏi nhất mà cơ quan từng có.”  Người đàn ông đó là Yuval Diskin, người mà Ayalon đã bổ nhiệm làm chỉ huy của khu vực Jerusalem và Bờ Tây, những khu vực mà hai anh em sinh sống và hoạt động tích cực nhất.

 Diskin, sinh năm 1956, từng thực hiện nghĩa vụ quân sự trong đơn vị trinh sát Shaked, thăng chức lên vị trí đại đội trưởng.  Năm 1978, anh gia nhập Shin Bet và phục vụ với tư cách là nhân viên phụ trách vụ án ở các vùng lãnh thổ của Palestine và ở Lebanon.  Trình độ tiếng Ả Rập của anh ấy rất xuất sắc, anh ấy đã hoàn thành xuất sắc công việc của mình và thăng tiến nhanh chóng trong cấp bậc.  Diskin cực kỳ cứng rắn và hay chỉ trích cấp dưới cũng như cấp trên.  Rõ ràng là nếu thành công trong việc đập tan các mạng lưới khủng bố của Hamas ở Bờ Tây, anh ta sẽ là ứng cử viên sáng giá cho vị trí giám đốc của Shin Bet.

 “Adel rất đáng ngờ,” Diskin nói.  “Y chỉ dựa vào mạng lưới liên lạc HUMINT (loại tình báo thu thập qua tiếp xúc giữa những con người với nhau), mỗi thành viên của họ đều đã trải qua bài kiểm tra về lòng trung thành đối với y.  Nhờ họ, y đã sống sót được vài năm.  Cho đến giây phút cuối cùng, chúng tôi vẫn thấy rất khó để tiếp cận y.

 Sự thận trọng của Adel và Imad đến từ việc họ chứng kiến ​​số phận của Mohi al-Dinh Sharif và việc nhiều đồng đội của họ bị bắt giữ.  Họ nghi ngờ rằng có một thành viên Hamas, thậm chí có thể là một nhân vật rất cao cấp, đã hợp tác với Israel hoặc với Chính quyền Palestine, tiết lộ bí mật và cuối cùng là gài bẫy Sharif.

 Vì không có cộng tác viên nào bị trục xuất nên họ cho rằng hắn có thể vẫn còn hoạt động tích cực trong tổ chức họ.  Vì sự nghi ngờ này, hai anh em quyết định tiếp cận những người bên ngoài Hamas, nhưng vẫn được biết là trung thành với chính nghĩa dân tộc Palestine, khi họ muốn tìm kiếm một nơi để ăn và ngủ.

 Họ cư ngụ trong một nhóm các nhà hoạt động từ Mặt trận Bình dân Giải phóng Palestine, những người trước đây đã từng ngồi tù nhiều năm trong nhà tù Israel vì tội tham gia tổ chức khủng bố và tàng trữ vũ khí trái phép.  Những người hoạt động này để hai anh em tá túc trong một trang trại hai tầng có sân rộng, có tường bao bọc, ở làng Khirbet al-Taiybeh, phía tây Hebron, thuộc về một thành viên trong gia đình họ.  Ngôi nhà đó nhanh chóng trở thành một kho thông tin tình báo bao gồm kho lưu trữ của cánh quân Hamas, mà Adel mang theo từ nơi ẩn náu này đến nơi ẩn náu khác, vì sợ chúng sẽ rơi vào tay Shin Bet.  Hai anh em cũng mang theo kế hoạch cho cuộc tấn công lớn tiếp theo của họ, bao gồm cả việc đầu độc nguồn cung cấp nước của Tel Aviv.

 Shin Bet đã xác định được một trong những đầu mối liên lạc của anh em trong nhóm các người hoạt động này và gây áp lực nặng nề buộc anh ta phải làm đặc vụ cho ShinBet, đe dọa rằng nếu không làm như vậy, anh ta sẽ bị truy tố vì tội cộng tác với Hamas và sẽ bị án tù nhiều năm.  Cây gậy ăn khớp với một củ cà rốt lớn: một khoản thanh toán khổng lồ và một cuộc sống mới dễ dàng ở nước ngoài cho anh ta  và gia đình nếu anh ta chịu hợp tác.  Người đàn ông đồng ý.

 Nhiệm vụ đầu tiên là nối dây cho ngôi nhà để giám sát video và âm thanh.  Bắt Awadallahs có thể chờ đợi.  Diskin tin rằng điều quan trọng hơn là biết được chính xác những gì hai anh em đang lên kế hoạch.  Shin Bet đợi tin báo từ người đặc vụ của họ cho biết khi nào hai anh em  rời khỏi nhà.

 Cơ hội đã đến, một đồng chí PFLP mang lương thực cho hai anh em, họ nói với y rằng họ đang vội đi đâu đó.  Tất cả họ cùng nhau rời đi, hai anh em trên một chiếc xe và tên hợp tác trên chiếc xe khác.

Biệt đội Chim đang đợi bên ngoài, quan sát.  Khi những chiếc xe đã khuất bóng, họ bắt đầu hành động.  Sử dụng một bản sao chìa khóa, họ vào trong nhà và lắp đặt camera và micrô trong mỗi phòng.

 Hai anh em trở về sau đêm đó.  Trong bốn ngày liền sau đó, mọi lời nói của thủ lĩnh cánh quân sự của Hamas đều được ghi lại.  Adel và Imad bàn bạc về nhiều cải tiến chiến thuật khác nhau mà họ muốn thực hiện cho kế hoạch của mình và khả năng Hamas sẽ bắt đầu chế tạo tên lửa giống như tên lửa mà Hezbollah đang sử dụng.

Tài liệu thu được đã cung cấp cho người Israel không chỉ thông tin chi tiết về các kế hoạch cụ thể mà còn cả về thế giới quan rộng lớn hơn của hai anh em.  Ví dụ, trong một cuộc trò chuyện, Imad, người đã bị tra tấn dã man dưới bàn tay của các cai ngục Chính quyền Palestine, đã nói với sự căm phẫn cay đắng về bộ hạ của Yasser Arafat.  “Lần tới khi họ đến tìm tôi,” y nói, “tôi sẽ nổ súng ngay lập tức.”

 Anh trai y, đang nằm dài trên chiếc ghế sofa, nhảy dựng lên.  “Không bao giờ!”  gã quát như sấm.  “Chúng ta không bắn người Hồi giáo.  Em có nghe anh không?  Ngay cả khi họ làm những điều khủng khiếp nhất với em, em cũng không được giết một người Hồi giáo.”

 Shin Bet đã thông báo cho IDF về kỳ tích tình báo ấn tượng của mình.  Biết rõ rằng, vào một thời điểm nào đó không thể đoán trước, để phòng ngừa an ninh thường lệ, hai anh em sẽ di chuyển đến nơi ẩn náu khác, nên họ cũng yêu cầu IDF phân bổ lực lượng để tiêu diệt họ.  Tuy nhiên, quân đội không muốn ám sát một quan chức Hamas khác – phản ứng hung hăng trước cái chết của Ayyash đã khiến họ lo lắng.  Vì vậy, thay vào đó, Ayalon và Shin Bet đã đến đơn vị chống khủng bố của Cảnh sát Israel, YAMAM.  Đã có sự cạnh tranh lâu dài giữa YAMAM và các đơn vị hoạt động đặc nhiệm của IDF, nên quân đội đã hiểu đúng quyết định của Ayalon trong việc tranh thủ sự giúp đỡ của cảnh sát là một hành động cố ý làm mất uy tín của mình.

 Sau đó, Diskin và Ayalon nảy sinh bất đồng.  Diskin cho rằng biệt kích YAMAM nên xông vào nhà giết chết hai anh em tại chỗ.  Về nguyên tắc, Ayalon sẵn sàng ám sát họ, nhưng ông ta tin rằng nên cố gắng bắt sống họ để có thể thẩm vấn họ, chắc chắn sẽ moi ra được nhiều thông tin quý giá.  Cuối cùng, một thỏa hiệp đã đạt được: Nếu họ có thể tìm ra cách để đảm bảo  cả hai người có thể bị bắt sống mà không gây nguy hiểm cho các đặc vụ YAMAM, họ sẽ làm điều đó.  Nếu không, hai người sẽ bị giết.

 Ayalon đưa kế hoạch đó cho Thủ tướng Netanyahu, giờ đã kém quyết đoán hơn nhiều so với khi Mossad đưa cho ông kế hoạch ám sát Khaled Mashal.  Bây giờ ông ấy hoàn toàn hiểu rằng mọi hoạt động, ngay cả những hoạt động có vẻ dễ dàng và an toàn, đều có thể thất bại trong quá trình thực hiện, với các kết quả thảm khốc cho những người tham gia và cho cả quốc gia.  Cú đánh vào Mohi al-Dinh Sharif không để lại dấu vết của Israel, nhưng lần này rất có thể hai anh em sẽ thiệt mạng trong cuộc đột kích của YAMAM, và Israel sẽ không thể chối bỏ trách nhiệm.  Hamas sẽ phát động các cuộc tấn công trả đũa lớn.

 Shimon Peres đã mất quyền lực vì làn sóng khủng bố của Hamas sau vụ ám sát Ayyash.  Netanyahu không muốn mạo hiểm với nội các của chính mình.  Ông từ chối ký vào Trang Đỏ.

 “Nếu chúng tôi không sẵn sàng chăm sóc người cầm đầu lực lượng đang hoạt động chống chúng ta,” Ayalon lập luận với Netanyahu, “thì chúng tôi có ích lợi gì?  Nếu ngài không ký ủy quyền, tôi sẽ từ chức người đứng đầu Shin Bet.

 Đây là một mối đe dọa ghê gớm, với những hậu quả vượt ra ngoài vị trí đã nêu.  Thủ tướng đã bị coi là yếu kém khi trả tự do cho Sheikh Yassin.  Công chúng thường tin rằng thủ tướng không làm tốt cuộc chiến chống khủng bố.  Nếu Ayalon từ chức, Netanyahu chắc chắn ai đó sẽ tiết lộ lý do.  Và thủ tướng sẽ được coi là đã khước từ loại bỏ một mối đe dọa lớn cho Nhà nước Israel và người Do Thái ở khắp mọi nơi.  Ông ta sau đó thậm chí sẽ được coi là còn nhu nhược hơn.

 Sau một vài giờ cân nhắc, ông ta đã ký phê duyệt hành động.

 Kế hoạch là vô hiệu hóa hai anh em nhà Awadallah trước cuộc tấn công.  Trong một cuộc trò chuyện do Shin Bet ghi lại, Imad Awadallah đã thổ lộ món ăn khoái khẩu của mình là món bánh ngọt baklava truyền thống.  Vì vậy, vào đêm ngày 11 tháng 9 năm 1998, các chuyên gia của Shin Bet đã cho một liều thuốc an thần vào bánh baklava, sau đó chuyển nó đến ngôi nhà ở Khirbet al-Taiybeh.  Họ sẽ đợi cho đến khi hai anh em ngủ gật, sau đó vào nhà, chất họ lên xe và đưa đến một cơ sở thẩm vấn.

Nhưng kế hoạch không hoạt động tốt.  Imad vô cùng háo hức với món baklava và ăn ngấu nghiến.  Chẳng mấy chốc, y chìm vào giấc ngủ và bắt đầu ngáy.  Nhưng Shin Bet không biết rằng Adel thì ghét baklava và không đụng vào nó.  Khi video giám sát rõ ràng là Adel không bị ảnh hưởng bởi thuốc ngủ và không có ý định đi ngủ sớm, YAMAM được lệnh xông vào nhà.  Các đội bao quanh tòa nhà di chuyển từ nhiều hướng, kèm theo một quân khuyển tấn công.  Họ trèo tường xông vào.

 Adel giật phắt khẩu súng trường của mình, bắn trúng con chó, nhưng ngay lập tức bị hạ gục.  Imad, bị đánh thức bởi vụ nổ súng, cố gắng lấy vũ khí nhưng liền bị giết bởi một loạt đạn tự động dài.  Sau khi được YAMAM thông báo, một nhóm Chim vào nhà và nhanh chóng tìm thấy kho lưu trữ, được giấu trong một phòng.

 Ayalon gọi điện cho Netanyahu để nói với ông chiến dịch đã thành công và anh em Awadallah đã chết.  Để ngăn chặn phản ứng dữ dội của người Palestine, Netanyahu đã chỉ thị cho Ayalon lái xe đến Mukataa, trụ sở Chính quyền Palestine ở Ramallah.  Khi ông đến, Arafat đang thức và chờ đợi.  Ayalon nói với Arafat rằng Israel đã giết hai anh em.  “Trước khi ông ta có thể phủ nhận việc biết họ là ai, tôi nói, ‘Làm ơn đừng hỏi tôi, “Awadallah shu?”  Chúng tôi tin chắc rằng ông biết họ là ai và họ đã làm gì,” Ayalon nói.  “’Nhân danh Nhà nước Israel, tôi yêu cầu các ông làm mọi thứ để đảm bảo rằng Hamas không bắt đầu hoạt động điên cuồng.’”

 Arafat yêu cầu giữ kín tin tức về các vụ giết người trong vòng bốn ngày để ông có thể sắp xếp.  Ayalon thông báo với ông ta rằng mình không thể làm gì để trì hoãn tin tức, và tin rằng người Palestine có không quá bốn giờ trước khi giới truyền thông nắm được toàn bộ câu chuyện.

 “Hãy ra lệnh cho Jibril [Rajoub] và [Muhammad] Dahlan”—hai người đứng đầu bộ máy an ninh Palestine – họ đang ngồi ở hai bên Arafat—“hãy hành động ngay,” Ayalon nói.  “Họ biết phải làm gì.  Nếu các ông không làm gì và xảy ra một cuộc tấn công khủng bố, Israel sẽ phản ứng theo cách khắc nghiệt nhất có thể, bao gồm cả việc chấm dứt hoàn toàn tiến trình hòa bình”.

 Arafat ra lệnh cho hai người phó của mình phải hành động dứt khoát. Ngay đêm đó, các nhà hoạt động hàng đầu của Hamas đã bị vây bắt và bị giam giữ, đồng thời tổ chức này được thông báo rằng bất kỳ hoạt động nào chống lại Israel sẽ gây ra phản ứng gay gắt từ Chính quyền Palestine.  Rajoub và Dahlan đã làm mọi thứ có thể để đảm bảo với người Israel rằng lần này Arafat thực sự nghiêm túc trong việc thực hiện lời đe dọa của mình.

 Trong khi đó, các sĩ quan và nhà phân tích của Shin Bet ngay lập tức bắt đầu nghiền ngẫm các kho lưu trữ quân sự của Hamas, cắm tên và ngày tháng vào máy tính của họ—tất cả đều là một phần của “nỗ lực chuyên sâu nhằm kiểm tra nhanh chóng các tài liệu lưu trữ để ra tay trước khi các thành viên của cánh quân sự Hamas có thể tập hợp lại và đi ẩn náu.  Các đơn vị từ IDF, YAMAM và chính Shin Bet bắt đầu vây bắt hàng chục nghi phạm—“các chỉ huy cấp cao, chuyên gia chất nổ, người mua vũ khí và vật liệu chế tạo bom, nhân viên huấn luyện và hỗ trợ, bao gồm cả nhân viên liên lạc và thành viên của Dawah,” cánh tay xã hội-dân sự của Hamas.

 Các kho lưu trữ mà anh em nhà Awadallah đã bảo vệ chặt chẽ giờ sẽ được sử dụng để đưa cơ sở hạ tầng quân sự của Hamas đến bờ vực sụp đổ.

__

MỘT TRONG NHỮNG TÊN lượm lặt được từ kho lưu trữ của Hamas là Iyad Batat, một đặc vụ quân sự cấp cao tập trung vào các cuộc tấn công bên trong Bờ Tây.  Hồ sơ cho thấy y đã nhiều lần tham gia phục kích binh lính IDF.

 Sau vài tháng, người Israel cuối cùng đã lần ra y đến một ngôi nhà an toàn ở làng Beit Awwa.  Một chiến dịch—có tên mã là Dungeons and Dragons—được lên kế hoạch để giết anh ta.

Moshe Yaalon, người đã kết thúc nhiệm kỳ với tư cách là người đứng đầu AMAN và hiện đang giữ chức vụ người đứng đầu Bộ chỉ huy trung tâm của IDF, đã đến sở chỉ huy tiền phương của chiến dịch, một căn lều lớn và mốc meo gần làng Beit Jubrin, cách Beit Awwa không xa.  Ngày 19 tháng 10 năm 1999. Mặc dù các đặc vụ của ông ta có ba ngày để lên kế hoạch, ông ngay lập tức nhận ra rằng họ chỉ có một phần thông tin tình báo mà họ cần.  Không có ai từ Đơn vị 8200 (cánh tay SIGINT của AMAN) ở đó, cũng như không có ai từ Đơn vị 9900 để vận hành máy bay không người lái.  Ngay cả khi họ đã ở đó, không có màn hình nào có thể hiển thị thông tin.  Sĩ quan tình báo có liên quan của Shin Bet đang ở một khu vực khác và việc tiếp cận anh ta phụ thuộc vào chất lượng thu sóng rất dao động của điện thoại di động  anh ta.

 “Tôi đến từ một nơi khác, một nền văn hóa khác,” Yaalon nói, ám chỉ đến Sayeret Matkal,  mà ông đã từng chỉ huy, “và ở đó mọi thứ được tiến hành khác đi.  Không thể tưởng tượng được có người nào khác biết điều gì đó liên quan đến chiến dịch và điều kiện thì không có sẵn cho chỉ huy lực lượng sắp bắt đầu hành động.

 Yaalon và Diskin quyết định rằng việc tiếp tục là điều không thể chấp nhận được.  Họ hủy bỏ chiến dịch và tạm dừng mọi nỗ lực giết Batat.  Diskin nói: “Ở Beit Awwa, chúng tôi nhận ra rằng mình hoàn toàn ngu ngốc.  Chúng tôi tự hỏi mình phải làm gì để đảm bảo rằng lần sau chúng tôi sẽ không như vậy.”

 Về lý thuyết, giải pháp rất đơn giản: Bố trí tất cả những người cần thiết vào vị trí chỉ huy để họ có thể nói chuyện với nhau và theo dõi màn hình hiển thị một bản tóm tắt dữ liệu.  Các đơn vị biệt kích Shin Bet, YAMAM, IDF (Matkal, Đội tàu 13, Anh đào/Duvdevan), 8200, 504 và 9900 của AMAN, và cuối cùng là lực lượng không quân, tất cả sẽ đóng quân trong một phòng — “dưới ánh đèn huỳnh quang, chứ không  trong một căn lều khốn khổ nào đó,” Diskin nói — tất cả dữ liệu cần thiết và sẵn có sẽ chảy vào đó.

 Tuy nhiên, việc triển khai giải pháp này gặp nhiều khó khăn do vướng một số vấn đề về trách nhiệm giải trình, chỉ đạo, kiểm soát.  Qua nhiều năm, các nhánh khác nhau của quân đội và tình báo đã quen với việc hoạt động song song, và vì các đặc vụ đến từ các đơn vị khác nhau nên họ nói bằng các biệt ngữ chuyên môn khác nhau.  Đôi khi, một số người cũng chỉ quan tâm đến sân nhà mình hơn là an ninh quốc gia.

 Diskin, trong Shin Bet và Yaalon, trong quân đội, đã phải phá vỡ khá nhiều thủ tục quan liêu cố thủ và vượt qua nhiều khó khăn giữa các cá nhân để đưa mọi người vào không gian tầng hai của trụ sở chính Shin Bet ở Jerusalem, bây giờ sẽ được gọi một cách thích hợp là Phòng Tác chiến Liên quân (JWR).  Đặc biệt khó khăn là mức chống đối của 8200, đơn vị SIGINT quyến rũ của AMAN, đã cố gắng thuyết phục Shin Bet thay vào đó nên đến với họ.

 Vào ngày 11 tháng 12 năm 1999, mọi thứ đã sẵn sàng hoạt động.  Thông tin đến Shin Bet cho biết Batat sẽ đến ngôi nhà an toàn của y ở Beit Awwa trong vài ngày tới.  Ngôi nhà và các khu vực xung quanh được đặt dưới sự giám sát chặt chẽ.  Để đề phòng an ninh, Batat không mang theo điện thoại, nhưng tài xế của y có một chiếc và Shin Bet đã theo dõi nó.  Họ nhìn thấy y đến ngôi nhà vào ngày 13 tháng 12, dừng lại ở đó một lúc rồi đi tiếp, dường như sau khi thả ai đó xuống.  Một camera trong máy bay không người lái trên cao cũng thấy chiếc xe dừng lại và thấy ai đó ra khỏi xe và vào nhà.  Thông tin đến từ một đặc vụ chỉ ra rằng Batat đã cắt đặt một người giám sát ngụy trang trên nóc ngôi nhà để cảnh báo y về mọi nguy hiểm.  Thông tin này được đưa vào các máy tính của JWR và các cảm biến nhiệt trong máy bay không người lái sau đó được kích hoạt, điều này cho thấy thực sự có một tên đang ngồi dưới tán che trên mái nhà.

 Cân nhắc tất cả những thông tin này, những chiến binh của đơn vị Anh đào, cải trang thành người Ả Rập, chiếm giữ các vị trí tại một số điểm xung quanh ngôi nhà.  Bốn người trong số họ nấp dưới một cầu thang nhỏ dọc theo một bức tường bên ngoài, đủ gần lối vào nhưng khuất khỏi sự quan sát trên mái nhà.

“Mười một giờ đêm.  Ngôi làng đang ngủ.  Lúc đầu, có adrenaline và bạn không sợ hãi, sau đó, khi bạn vào vị trí, nỗi sợ hãi bắt đầu,” Alon Kastiel, một trong những người đột kích, kể lại.  “Chúng tôi được chỉ huy đơn vị cho phép nổ súng… Chúng tôi đã giết tên canh gác  của Batat trên nóc nhà.  Có một số cuộc trao đổi hỏa lực… Sau khi khai hỏa, chúng tôi thực hiện ‘đóng băng’ [ngừng bắn], để thu thập một số thông tin tình báo.  Sau đó, nhiều tiếng ồn hơn từ ngôi nhà, và Iyad Batat bước ra với một khẩu súng ngắn.  Toàn bộ lực lượng đã xác định được anh ta và nổ súng ”.

 Sau đó, IDF đưa ra một tuyên bố ngắn gọn nói rằng một trong các đơn vị của họ đã “chạm trán” với Batat và một tên Hamas khác bị  truy nã và giết họ.  Mục đích của tuyên bố là để che đậy hoạt động tình báo rộng lớn đã diễn ra ở hậu trường.

 Nhưng đối với chính người Israel, rõ ràng là những cải cách của Shin Bet và JWR đang tỏ ra hiệu quả.  Trong chín tháng tiếp theo, mô hình JWR đã được sử dụng trong mười lăm hoạt động bắt giữ và giết các mục tiêu khác nhau.  Mô hình này dựa trên sự minh bạch hoàn toàn giữa các cơ quan và một hệ thống “truyền dùi cui” từ cơ quan này sang cơ quan khác khi một hoạt động diễn ra.

 Nguyên tắc đầu tiên của mô hình JWR yêu cầu có mặt của tất cả các “bộ cảm biến”—các cơ quan thu thập thông tin tình báo được kết nối với hoạt động—ở dạng cả đại diện thực tế và nguồn cấp dữ liệu thời gian thực của thông tin mà họ tạo ra.  Shin Bet đã nỗ lực rất nhiều để tích hợp tất cả các hệ thống máy tính có liên quan—vô số yếu tố phần cứng và phần mềm được sử dụng bởi nhiều cơ quan hoạt động và tình báo khác nhau—để chúng có thể giao tiếp với nhau và giao tiếp với thiết bị CNTT trong Phòng Tác chiến.  Mục tiêu là có tất cả dữ liệu được hiển thị theo cách tạo ra một bức tranh duy nhất, dễ hiểu về tình huống.  Yaalon nói: “Sự vượt trội về tình báo này, sự tập trung của tất cả các nguồn có thể, là nền tảng cho khả năng tấn công mục tiêu của chúng tôi.

 Để thực hiện nguyên tắc thứ hai, chuyển dùi cui, phòng tác chiến thực tế được chia thành hai phần.  Một phần, dưới sự kiểm soát của Shin Bet, được gọi là Phòng Tác chiến Tình báo.  Chính tại đây, mục tiêu của chiến dịch đã được xác định.  Nói cách khác, trách nhiệm của Phòng Tác chiến Tình báo là chỉ ra vị trí cụ thể của mục tiêu và đảm bảo rằng y thực sự là người phù hợp.  Phần này được gọi là “đóng khung”.

 Khi đã có một nhận dạng tích cực, dùi cui được chuyển cho phần thứ hai của phòng tác chiến, bộ phận hành động.  Phần lớn, đây là trách nhiệm của IDF, cơ quan giám sát việc thực hiện vụ tấn công.  (Lúc đầu, hầu hết các vụ tiêu diệt mục tiêu đều do lực lượng mặt đất thực hiện. Sau đó, việc hành quyết được chuyển giao cho lực lượng không quân, nhưng nguyên tắc chung vẫn giữ nguyên.) Trong trường hợp khi dùi cui đã  chuyển cho Phòng Tác chiến Hành động, có điều gì đó đã xảy ra trên mặt đất cản trở khả năng bắn trúng mục tiêu, chẳng hạn như hình ảnh giám sát tạm thời bị mất, thì trách nhiệm chuyển về Phòng Tác chiến Tình báo và quy trình đóng khung bắt đầu lại từ đầu.  Và như vậy, cho đến khi thực hiện xong.

 Vào tháng 9 năm 2000, hai tháng sau khi Diskin được bổ nhiệm làm phó giám đốc của Shin Bet và Yaalon được bổ nhiệm làm phó tổng tham mưu trưởng IDF, cả hai đã khuyến nghị rằng mô hình mà họ đã phát triển cho Bộ Tư lệnh Trung tâm sẽ được nhân rộng ra toàn quốc —rằng một phòng tác chiến thường trực được thiết lập để thực hiện các chiến dịch lớn và giết người có mục tiêu.  Đề xuất đã được chấp nhận và không gian được dành riêng bên trong một tòa nhà đang được xây dựng tại Bộ Chỉ huy Shin Bet, ở phía bắc Tel Aviv.

 Thời điểm thật tình cờ.  Diskin nói: “Nếu chúng tôi không thực hiện cuộc cách mạng công nghệ và không thiết lập phòng tác chiến đặc biệt, thì không biết liệu chúng tôi có thể đương đầu với thách thức to lớn mà Intifada thứ hai đặt ra cho chúng tôi hay không và bằng cách nào.”