Ronen Bergman
Trần Quang Nghĩa dịch
CHƯƠNG 24 : ‘CHỈ LÀ VIỆC BẤM NÚT, TẮT VÀ BẬT’
HAI XE BUÝT, MỘT CHIẾC đầy lính Israel, đậu trong khu ki-ốt bên đường gần Mehola, một khu định cư ở Thung lũng Jordan, vào ngày 16 tháng 4 năm 1993. Sau một lúc, một chiếc ô tô đang chạy quẹo ra khỏi đường và lao thẳng vào những chiếc xe buýt.
Rồi, nó phát nổ.
Đặt trong bối cảnh thiệt hại mà bọn khủng bố dự định gây ra, con số thương vong thực tế may mắn là tương đối thấp. Một người Palestine ở ngôi làng gần đó, làm việc trong một quán ăn nhanh, đã thiệt mạng và 8 người bị thương nhẹ. Nhưng các nhà điều tra của Shin Bet lưu ý rằng bên trong chiếc xe có thi thể người lái xe bị cháy thành than, cùng với các bình gas nấu ăn được sử dụng làm vật liệu nổ. Một kẻ đánh bom liều chết.
Hiện tại, các cuộc tấn công tự sát đã đủ phổ biến, nhưng cho đến thời điểm này, tất cả chúng đều xảy ra ở những nơi khác, không phải ở Israel. Cuộc tấn công Mehola bắt đầu một làn sóng đánh bom như vậy bên trong Israel. Trong vòng một năm, những kẻ đánh bom tự sát đã cho nổ tung thân xác mình trên khắp đất nước. Trong mười một tháng, họ đã giết hơn một trăm người Israel và làm bị thương hơn một nghìn người.
Các quan chức hàng đầu của Shin Bet cố gắng tìm hiểu xem họ đã sai ở đâu và tình hình đã trở nên khủng khiếp như thế nào. Họ bắt đầu truy lùng dấu vết hầu hết các cuộc tấn công đều chỉ đến ba người. Nhưng hai người trong số họ, Ahmed Yassin và Salah Shehade, đang nằm trong nhà tù Israel. Và người thứ ba, Yahya Ayyash, đang ở Ba Lan, hoặc họ tưởng như vậy.
Người Israel không biết làm thế nào ba người này liên lạc được với nhau, chứ đừng nói đến việc họ đã chuẩn bị các thiết bị nổ như thế nào và làm cách nào họ tuyển mộ và điều động thành công nhiều kẻ đánh bom liều chết như vậy.
__
YASSIN SINH RA TẠI ngôi làng Al-Jura của Palestine, và trở thành người tị nạn trong cuộc chiến năm 1948, cuối cùng đến Dải Gaza do Ai Cập cai trị cùng gia đình. Giống như nhiều thanh niên Palestine, anh gia nhập Tổ chức Anh em Hồi giáo, nơi anh gặp một người tị nạn khác, lớn hơn hai tuổi, tên là Khalil al-Wazir, nhà lãnh đạo lôi cuốn được biết đến với cái tên Abu Jihad. Al-Wazir lo sợ rằng việc mình bị đồng nhất với Tổ chức Anh em, sau đó xung đột với chính phủ Ai Cập, có thể là một trở ngại cho con đường sự nghiệp của mình, nên đã từ bỏ nó để đi theo con đường của riêng mình. Nhưng Yassin, vốn trầm tính và hướng nội, cảm thấy rằng mình đã tìm thấy thiên hướng thực sự của đời mình, và anh trở thành một thiên tài về nghiên cứu Hồi giáo.
Sau thất bại của người Ả Rập trong Chiến tranh Sáu ngày năm 1967, trong khi al-Wazir phát động một chiến dịch chiến tranh du kích khổng lồ chống lại Israel, tin rằng chỉ có vũ lực cuối cùng mới tiêu diệt được Israel, Yassin đã đưa ra một kết luận khác. Anh tin rằng thất bại của người Ả Rập là kết quả của thất bại về đạo đức của chính họ, và rằng các chế độ thế tục và suy đồi đã đi quá xa khỏi Allah. Do đó, sự cứu rỗi được tìm thấy trong sự tận tâm với đạo Hồi. “Al-Islam hua al-Khal,” anh ta lặp đi lặp lại – “Hồi giáo là giải pháp” – lặp lại bằng tiếng Ả Rập cùng một khẩu hiệu mà Ruhollah Khomeini đã sử dụng để kích động những người theo ông ta ở Farsi.
Vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, trong nỗ lực xây dựng một phong trào dựa trên các giá trị Hồi giáo, với tư cách là người lãnh đạo, Yassin đã thành lập các nhà thờ Hồi giáo và viện giáo dục Hồi giáo, cũng như một mạng lưới các cơ quan phúc lợi và trợ giúp xã hội. Một người đàn ông mảnh khảnh và ốm yếu, nói với giọng the thé và sử dụng xe lăn —hậu quả của một tai nạn thời niên thiếu—Yassin có vẻ là một nhà cải cách xã hội nhạy cảm, đang làm những việc kính tín ở Gaza. Chắc chắn, Shin Bet cho rằng, ông ta không phải là mối đe dọa đối với Israel.
Trên thực tế, nhiều đặc vụ của Shin Bet thích Yassin. Trái ngược với PLO, ông ta không cố gắng che giấu các hoạt động của mình và thậm chí còn trò chuyện rất lâu với các quan chức Israel bất cứ khi nào họ yêu cầu gặp ông ta. “Ông ấy là một người có khả năng đối thoại xuất sắc, hiểu biết về lịch sử Chủ nghĩa phục quốc Do Thái và chính trị Israel, đầu óc nhạy bén và rất dễ chịu,” một sĩ quan cấp cao của Shin Bet làm việc tại Gaza vào thời điểm đó, có bí danh là Aristo, nhớ lại. “Ông rất khác với bọn khủng bố PLO mà chúng ta thường thẩm vấn.”
Với việc Arafat đang thu hút sự ủng hộ ở các vùng lãnh thổ và sự công nhận trên toàn thế giới, có vẻ như tốt nhất là nên để Yassin yên. Amnon Lipkin-Shahak, người đứng đầu AMAN vào cuối những năm 1980, cho biết: “Theo một nghĩa nào đó, Shin Bet đã nuôi dưỡng người chiến binh thánh chiến này,” Ami Ayalon, người đứng đầu Shin Bet vào những năm 1990, cho biết. “Cơ quan này là một trong những nhân tố hỗ trợ các phần tử Hồi giáo. Suy nghĩ của chúng tôi là để tạo ra một đối trọng với phong trào dân tộc Palestine của PLO, chúng tôi khuyến khích Hồi giáo, vốn không mang yếu tố dân tộc chủ nghĩa—ít nhất đó là những gì chúng tôi tin vào thời điểm đó.” Hy vọng là các giáo sĩ Hồi giáo, ngày càng nổi tiếng nhờ các hoạt động xã hội của họ ở trường mẫu giáo, bệnh viện, trung tâm thanh thiếu niên và nhà thờ Hồi giáo, sẽ rút cạn sự ủng hộ từ Fatah và làm suy yếu Arafat.
Vào thời điểm đó, Tổ chức Anh em Hồi giáo ở Gaza chủ yếu được coi là một phong trào xã hội, không có tham vọng chính trị. Trong suốt những năm 1960 và 70, điều đó phần lớn là chính xác. Nhưng sau đó Ayatollah Khomeini đã lật đổ vị shah ở Iran. Một học giả tôn giáo, ngoan đạo và thánh thiện, đã lãnh đạo một cuộc cách mạng, thành lập một đội quân và thành lập một chính phủ hoạt động. Ông ấy đã chứng minh cho người Hồi giáo ở khắp mọi nơi, không chỉ với người Shiite như ông, rằng Hồi giáo không chỉ là một tôn giáo, chỉ giới hạn trong các bài giảng trong thánh đường Hồi giáo và hoạt động từ thiện trên đường phố, mà còn là một công cụ của quyền lực chính trị và quân sự—rằng Hồi giáo có thể là một hệ tư tưởng cai trị, rằng Hồi giáo là giải pháp cho mọi thứ.
Ở các vùng lãnh thổ của Palestine, giọng điệu của những người thuyết giáo bắt đầu thay đổi. Yuval Diskin, người trở thành vị đứng đầu Shin Bet vào năm 2005 và là người đã dành phần lớn sự nghiệp của mình với tư cách là một đặc vụ tình báo hoạt động sâu trong cộng đồng Palestine, cho biết: “Những lời biện giải đặc trưng cho đạo Hồi bắt đầu biến mất. Sự thụ động và chờ đợi lâu dài để chuẩn bị tâm hồn cho ‘sự cứu rỗi’ của mọi tín đồ đã nhường chỗ cho chủ nghĩa tích cực và rao giảng đấu tranh, thánh chiến. Từ những tấm thảm chùi chân khiêm tốn, họ đã trở thành những nhà hoạt động rất năng nổ. Hiện tượng đã xảy ra ở Gaza cũng như trên toàn bộ Trung Đông và Châu Phi. Họ ở cấp độ cá nhân cao hơn và tận tâm hơn về mặt tư tưởng so với những thành viên PLO, và khả năng phân chia từng bộ phận theo nhu cầu cần biết nhau tốt hơn rất nhiều so với bất kỳ thứ gì chúng tôi từng thấy. Cả chúng tôi và phần còn lại của thế giới phương Tây đều không nhìn thấy các quá trình này trong thời gian thực.”
Yassin là một trong những người sớm thích nghi, mà Shin Bet tình cờ phát hiện ra vào tháng 4 năm 1984. Một ngày nọ, một nhà hoạt động trẻ người Palestine bị giam giữ ở Gaza vì nghi ngờ có liên quan đến các hành động khủng bố do Fatah tài trợ. Y được đưa đến một phòng thẩm vấn dự phòng, nơi y bị thẩm vấn viên Shin Bet Micha Kubi (cũng chính là người đã thẩm vấn hai kẻ tên cướp xe buýt Ashkelon ngay trước khi chúng bị Shin Bet sát hại, và người này sau đó đã từ chối nói dối về vụ việc).
Nghi phạm chịu khai, tiết lộ một số thông tin, nhưng Kubi cảm thấy y đang giấu giếm điều gì đó, một bí mật quá quan trọng để tiết lộ. Kubi nghiêng người về phía trước, như thể thì thầm điều gì đó vào tai người Palestine. Sau đó, anh vung cánh tay to lớn của mình, bàn tay nhanh chóng giơ lên từ hông và tát thẳng vào mặt y, khiến y ngã khỏi ghế và đập vào tường. “Tao không muốn nghe những điều rác rưởi mà mầy đang nói với tao!” Kubi hét lên bằng tiếng Ả Rập. “Bây giờ, hãy mau khai ra cho tao những thứ thực sự nghiêm túc, nếu không mầy sẽ không sống sót rời khỏi đây hôm nay.”
Đó là tất cả sự thúc ép mà y cần. Cuộc thẩm vấn nhanh chóng tiết lộ rằng Sheikh Yassin đang hoạt động theo lệnh của cánh cực đoan của Tổ chức Anh em Hồi giáo ở Jordan, thủ lĩnh của họ là một người Palestine, Abdallah Azam. Vào thời điểm đó, Azam cũng đang hoạt động ở Peshawar, một thành phố lớn ở tây bắc Pakistan, nơi anh ta gặp một thành viên của một gia đình giàu có làm chủ thầu xây dựng người Ả Rập Saudi và thuyết phục anh ta áp dụng cùng hệ tư tưởng thánh chiến. Người Ả Rập giàu có bắt đầu sử dụng tiền của gia đình mình để tài trợ cho tổ chức và hỗ trợ mạng lưới những người Hồi giáo cuồng tín, một số người trong số họ đã tốt nghiệp các trại huấn luyện mà CIA đang điều hành ở Afghanistan với tư cách là lực lượng ủy nhiệm chống lại Liên Xô đang chiếm đóng. Tên người đàn ông đó là Osama bin Laden.
Người của Azam ở Jordan đã gửi tiền mà họ kiếm được từ những cá nhân giàu có ở Jordan và Ả Rập Xê Út cho Yassin, và ông ta đã sử dụng số tiền đó để thành lập các nhóm vũ trang, chuẩn bị phát động một cuộc thánh chiến chống lại Israel. Nhờ thông tin do người Palestine bị thẩm vấn cung cấp, chính quyền Israel đã bắt giữ Yassin và bắt đầu vây bắt những cộng sự thân cận nhất của ông ta. Người quan trọng nhất trong số những tay chân đó là Salah Shehade, một nhân viên xã hội chuyên nghiệp, có học thức và sắc sảo. Nhờ có Yassin, anh ta đã trở thành một người Hồi giáo sùng đạo và cuối cùng trở thành trợ lý chính của người cố vấn của anh ta, phụ trách các hoạt động bí mật của tổ chức.
Các nhân viên của Shin Bet, tức giận vì đã bị sheikh Yassin và người của ông ta lừa dối, đã đối xử rất khắc nghiệt với các tù nhân của họ. Người đầu tiên bị khuất phục là Shehade, y bị đánh đập thậm tệ, không được ngủ và bị bỏ đói. Shehade mắc chứng sợ ở chỗ chật hẹp, và Shin Bet đã lợi dụng điều này, nên nhốt y — bịt mắt, trói tay chân — trong một căn hầm rồi phát băng âm thanh do chuột và gián tạo ra. Y cầu xin được đưa ra ngoài, và bên ngoài, Kubi đang đợi y.
Kubi nói với Shehade rằng y có thể ăn để đổi lấy thông tin. Shehade, kiệt sức và đói, đồng ý, với điều kiện Kubi không tiết lộ rằng y là người đầu tiên khai ra.
Người tiếp theo bị khuất phục là chính Yassin, mặc dù không có biện pháp vật lý nào đã được sử dụng để chống lại ông ta. Người thẩm vấn Shin Bet Aristo đã xử lý việc thẩm vấn. Aristo nói:
Qua nhiều tuần theo dõi nhà ông ấy, chúng tôi biết rằng một người phụ nữ ngưỡng mộ Sheikh Yassin, một phụ nữ đã có gia đình đáng kính, thỉnh thoảng đến thăm ông ấy, và điều đó xuất phát từ sự ngưỡng mộ mà cô ấy dành cho ông ta, và khao khát làm cho cuộc sống khó khăn của ông ấy trở nên hứng thú hơn, cô đã lên giường với ông ta. Trong một lần hỏi cung, tôi nghiêng người về phía ông ấy và thì thầm vào tai ông: “Tôi biết tất cả về ông. Tôi biết những gì ông nói với những người gần gũi nhất của mình. Tôi biết ai đến thăm ông và khi nào. Tôi biết khi nào ông gặp khó khăn và khi nào thì không.
Tôi không đề cập đến người phụ nữ, nhưng ông ấy biết chính xác tôi đang nói gì, và ngay lập tức ông ấy suy nghĩ lại về tình huống của mình. Ông ta thấy mình không còn lựa chọn nào khác, rằng nếu không lên tiếng và cung cấp cho chúng tôi chi tiết chính xác, chúng tôi sẽ lan truyền câu chuyện về người phụ nữ và đặt ông ấy vào một tình huống rất xấu hổ.
Nỗi sợ hãi bị công chúng sỉ nhục đã được chứng minh là một chiến thuật đáng tin cậy. Một tù nhân cao cấp khác bị bắt cởi quần áo và đứng trần truồng, đối mặt với những người thẩm vấn trong nhiều giờ. Họ thấy rằng y có một dương vật nhỏ bất thường, và vì sợ rằng họ sẽ lan truyền khuyết tật đó ra xung quanh, y cũng bắt đầu chịu khai ra.
Từ các cuộc thẩm vấn, rõ ràng là Yassin đã chuẩn bị cho cuộc thánh chiến bạo lực trong một thời gian dài. Kể từ năm 1981, ông ta đã ra lệnh cho người của mình đột nhập vào các căn cứ của IDF, đánh cắp vũ khí và đạn dược, đồng thời họ đã tích lũy được một lượng lớn vũ khí. Tổng cộng, bốn mươi bốn khẩu súng đã được định vị, kho vũ khí đầu tiên của tổ chức.
Cuộc điều tra cho thấy Yassin đã bí mật thành lập một đơn vị quân đội nhỏ dưới sự chỉ huy của Salah Shehade. Đơn vị này bao gồm hai bộ phận riêng biệt – một bộ phận sẽ hoạt động chống lại những người Palestine ương ngạnh, và bộ phận khác sẽ tiến hành thánh chiến chống lại Israel. Yassin và người của mình đã chọn nhân sự cho hai đơn vị bằng cách giám sát một chương trình đào tạo do ủy ban thể thao và văn hóa của tổ chức phúc lợi của ông thực hiện, chương trình này cho họ thấy ai là người khỏe mạnh, có khả năng tổ chức và trung thành với đường lối của phong trào.
Trong một bản đúc kết mà anh viết sau khi thẩm vấn tất cả các tù nhân, Kubi nhận xét rằng người của Shehade “rất thông minh, có trình độ học vấn cao hơn một chút so với mức trung bình, cuồng tín, quanh quẩn trong không gian riêng của họ, hầu như không thể xâm nhập” để thu thập thông tin tình báo. Báo cáo của anh ấy được đưa ra thảo luận với cấp trên của Shin Bet. “Nhưng,” Aristo nói, “Avrum [Avraham Shalom, giám đốc cơ quan] nói rằng không cần phải giải quyết vấn đề này và sẽ không có gì nguy hại xảy ra. Tzileigerim [tiếng lóng của người Israel có nghĩa là ‘kẻ thua cuộc’ hoặc ‘què quặt’] là tên mà ông ta gọi Yassin và băng đảng của y. Tôi có ấn tượng rằng điều rất quan trọng đối với Avrum là làm hài lòng giới chính trị ở trên ông ta—tức là chính phủ Likud và Shamir, vốn rất căm ghét PLO—và nói cho họ biết với nụ cười đó rằng ông ta đang bí mật làm việc trên một dự án tinh vi, một âm mưu có thể gây thiệt hại đáng kể cho Arafat. Xét về quan điểm lịch sử, có thể ông ấy đã đúng—thực sự có một âm mưu tinh vi, tinh vi đến mức bản thân ông ấy và toàn bộ Shin Bet hoàn toàn bỏ qua.”
__
YASSIN BỊ KẾT ÁN 13 năm tù vì tham gia vào một loạt vụ trộm cắp vũ khí nhưng được thả một năm sau đó một phần do cuộc trao đổi tù nhân với PFLP của Ahmed Jibril. Ông ấy ngay lập tức quay lại nơi đã bỏ dở – xây dựng cơ sở hạ tầng cho tổ chức. Yassin có một trí nhớ phi thường, và ông ta thuộc lòng 1.500 mật danh mà ông đã nghĩ ra cho các đặc vụ, hoạt động và hộp thư khác nhau. Ông ấy có thể kể lại lý lịch của mọi thành viên, và đã thể hiện nhận thức đáng kinh ngạc về những đổi mới công nghệ và các vấn đề thời sự của Trung Đông.
Trong những năm sau đó, Yassin cũng đã phát triển và phổ biến học thuyết của mình ủng hộ việc sử dụng các cuộc tấn công tự sát. Ông lưu ý, vì lợi ích của các đệ tử, sự khác biệt giữa việc tự sát, điều tuyệt đối bị cấm, và việc hy sinh bản thân trên chiến trường, vốn là một điều răn tôn giáo và đảm bảo cho người tử vì đạo, và thậm chí cả những người thân trong gia đình của anh ta, một vị trí trên Thiên đường. Yassin phán quyết rằng bất cứ khi nào vụ tự sát nhận được sự ban phước của một người theo đạo Hồi đủ tiêu chuẩn, thì người sắp chết lúc đó không hành động vì động cơ cá nhân, mà được coi là một shahid, một người tử đạo, người đã ngã xuống trong cuộc thánh chiến vì lợi ích của Allah.
Trong khi đó, Shin Bet đang trong giai đoạn chuyển đổi khó khăn. Cơ quan đang cố gắng đối phó với một loạt cú sốc do vụ xe buýt Ashkelon và hậu quả của nó gây ra. Trong một thời gian ngắn, hầu hết ban lãnh đạo của tổ chức đã bị thay thế bởi những người trẻ tuổi hơn và họ cần thời gian để trưởng thành về mặt chuyên môn. Một số cán bộ vụ án và điều tra viên cho biết trong thời gian này họ đã cảnh báo cấp trên về mối nguy của Hồi giáo cực đoan, nhưng cơ quan này quá bất lực trong việc giải quyết. Khi phong trào Intifada đầu tiên nổ ra vào cuối năm 1987, Yassin đã là nhân vật tôn giáo-chính trị quan trọng nhất ở Gaza và Bờ Tây, đứng đầu một phong trào có hàng trăm thành viên và hàng chục nghìn người ủng hộ. Tháng 12 năm đó, Yassin tuyên bố rằng cuộc thánh chiến đã bắt đầu. Ông đặt tên cho tổ chức của mình là Phong trào Kháng chiến Hồi giáo, và từ viết tắt tiếng Ả Rập của nó là “Hamas,” cũng có nghĩa là “sự nhiệt tình.”
Trong những tháng tiếp theo, các báo cáo rời rạc về phong trào bắt đầu đến với Shin Bet, và vào tháng 8 năm 1988, một chiến dịch quy mô lớn đã được lên kế hoạch chống lại nó. Shin Bet đã bố ráp 180 người và đưa họ vào cuộc thẩm vấn chuyên sâu, nhưng tất cả họ đều đã chuẩn bị kỹ lưỡng và không tiết lộ một chút gì về thông tin quan trọng nhất: Salah Shehade, thành viên cấp cao nhất bị giam giữ trong cuộc vây bắt, đã xây dựng một cánh quân sự bí mật và hiện đang chỉ huy nó. Lúc đầu, anh và Yassin, những người hóm hỉnh và thông minh, gọi nó là Đơn vị 101, theo tên đơn vị chỉ huy huyền thoại của Ariel Sharon (cựu thủ tướng Israel). Sau đó, tên này được đổi thành Đơn vị Đặc nhiệm,0Lữ đoàn Izz al-Din al-Qassam, theo tên một nhà lãnh đạo Palestine đã thực hiện các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Anh và Do Thái trong những năm 1930.
Shehade tiếp tục chỉ huy cánh quân sự từ trong tù, tuồn ra ngoài các tin nhắn được mã hóa. Năm 1989, anh ta và Yassin cử hai thành viên của đơn vị là Mahmoud al-Mabhouh và Muhammad Nasr bắt cóc và giết hai binh sĩ Israel. Họ nằm chờ, trong một chiếc ô tô mang biển số Israel, tại một ngã tư nơi họ biết binh lính thường đi nhờ xe, một thông lệ rất phổ biến ở Israel, nơi có nhiều người lái xe rất vui vẻ giúp đỡ những người lính về nhà nghỉ phép ngắn hạn hoặc trở về căn cứ của họ.
Hai thập kỷ sau, al-Mabhouh nói với mạng truyền hình Al Jazeera về việc họ đã bắt một trong những người lính, Ilan Saadon:
Chúng tôi cải trang thành những người Do Thái sùng đạo, đội mũ sọ trên đầu, giống các giáo sĩ Do Thái. Một chiếc xe khác đến ngã ba và trả khách. Xe của chúng tôi chở một số hộp [để chiếm chỗ, chỉ cho phép một người được quá giang]. Tôi là người lái xe. Những chiếc hộp ở phía sau tôi, và cánh cửa phía sau tôi bị hỏng. Tôi bảo anh ấy [Saadon] đi vòng sang phía bên kia.
Anh ấy đã làm điều đó và ngồi trên băng ghế sau. Tôi và Abu Sahib [đồng bọn của y, Nasr] đã quy định trước rằng vào thời điểm thích hợp, tôi sẽ ra hiệu bằng tay, bởi vì tôi có thể nhìn thấy những gì đang xảy ra trên con đường phía trước và phía sau. Và khoảng ba km sau khi rời giao lộ, tôi ra hiệu cho Abu Sahib và anh ta bắn khẩu súng lục Beretta của mình. Tôi nghe thấy y [Saadon] thở hồng hộc… Y lĩnh hai viên đạn vào mặt và một viên vào ngực, thở hổn hển, và thế là xong. Sau đó, chúng tôi đặt y lên ghế và đưa y đến địa điểm đã được sắp xếp trước.
Mabhouh nói thêm rằng y muốn tự mình bắn Saadon, nhưng y vô cùng tiếc nuối khi đồng đội của y lại được hưởng đặc ân này. Trong cả hai vụ bắt cóc, al-Mabhouh và Nasr đều chụp ảnh mình giẫm chân lên xác những người lính Israel để kỷ niệm chiến thắng.
Al-Mabhouh và Nasr trốn sang Ai Cập trước khi Shin Bet có thể bắt giữ họ. Al-Mabhouh trở thành một nhân vật hoạt động chủ chốt của Hamas ở nước ngoài. Các thành viên khác của Lữ đoàn Izz al-Din al-Qassam đã hỗ trợ hậu cần cho hai kẻ giết người đã bị bắt và bị tra tấn, kể cả hành quyết giả và tiêm natri pentothal (thuốc gây tê). Tất cả đều thú nhận, và một trong số họ mặc đồng phục IDF và lái xe quanh Dải Gaza và chỉ ra nơi họ giấu khẩu súng trường và thẻ bài quân nhân của Saadon, cùng với vũ khí họ đã sử dụng.
Yassin đã bị kết án chung thân vì tội tham gia vào vụ giết người.
__
VÀO SÁNG NGÀY 13 THÁNG 12 năm 1992, hai người đàn ông đeo mặt nạ bước vào văn phòng của Hội Chữ thập đỏ ở Al-Bireh, một thị trấn ở Bờ Tây, và đưa cho người tiếp tân một lá thư. Họ cảnh báo cô ấy không được mở nó cho đến nửa giờ sau khi họ rời đi và bỏ chạy.
Thư viết, “Hôm nay, 12.13.92, kỷ niệm 5 năm ngày thành lập Hamas, một sĩ quan của quân đội chiếm đóng đã bị bắt cóc. Anh ta đang bị giam giữ ở một nơi an toàn… Chúng tôi thông báo cho chính quyền chiếm đóng rằng chúng tôi đang yêu cầu họ và ban lãnh đạo Israel thả Sheikh Ahmed Yassin để đổi lấy việc trả tự do cho sĩ quan này.”
Bức thư được ký tên, “Đơn vị Đặc nhiệm, Lữ đoàn Izz al-Din al-Qassam, Lực lượng Hamas.” Kèm theo bức thư là bức ảnh chụp chứng minh thư cảnh sát của Thượng sĩ thứ nhất Nissim Toledano tại đồn cảnh sát biên giới.
Thủ tướng kiêm bộ trưởng quốc phòng, Yitzhak Rabin, đã quyết định không tuân theo yêu cầu của những kẻ bắt cóc và thay vào đó đã phát động một chiến dịch truy quét và bắt giữ rộng rãi. Trong khi đó, Shin Bet cố câu giờ. Một quan chức hàng đầu, Barak Ben-Zur, được cử đến gặp Yassin trong tù, để yêu cầu ông ta đồng ý cho giới truyền thông phỏng vấn và chỉ thị những người của ông ta không được làm hại viên cảnh sát bị bắt cóc.
Sheikh Yassin ngồi xe lăn đón Ben-Zur, quấn người trong chăn, với “một nụ cười gần như thân mật.” Ông ấy đã thực hiện một số cuộc phỏng vấn và trong mỗi cuộc phỏng vấn, ông ấy đều lặp lại tuyên bố được yêu cầu.
Chỉ về sau, Shin Bet mới nhận ra lý do tại sao Yassin lại chịu tuân thủ như vậy. Ông ta đã biết trước tình hình và đã chỉ thị trước cho người của mình rằng bất cứ điều gì họ nghe thấy ông ta nói trong bất kỳ cuộc phỏng vấn nào, họ không nên để tâm và không nên tuân theo, bởi vì thông điệp của ông hầu như chắc chắn là bị ép buộc trái với ý muốn của mình.
Nhà tù đã không làm giảm ảnh hưởng của Yassin, cũng như không phá vỡ được ý chí của ông ta. “Sẽ không bao giờ được bình yên,” ông ấy nói với Ben-Zur, sau khi cuộc phỏng vấn kết thúc và máy quay đã tắt. “Chúng tôi sẽ nhận lấy những gì các ông cho, nhưng chúng tôi sẽ không bao giờ từ bỏ cuộc đấu tranh vũ trang của mình. Chừng nào tôi, Sheikh Yassin, còn sống, tôi sẽ đảm bảo rằng sẽ không có đàm phán hòa bình nào với Israel. Tôi không có vấn đề về thời gian: Mười năm nữa, một trăm năm nữa—cuối cùng các ông sẽ bị xóa sổ khỏi mặt đất.”
Những người Hamas, như đã được ra lệnh trước đó, phớt lờ chỉ thị công khai của Yassin là không được làm hại Toledano. Đêm đó, bốn tên bắt cóc, mặc trang phục ninja và trang bị dao, đến hang nơi Toledano đang bị giam giữ. Họ nói với anh ta: “Chúng tao đã yêu cầu Israel trả tự do cho Sheikh Ahmed Yassin để đổi lấy mạng mầy. Nhưng chính phủ của mầy đã từ chối, và đây là bằng chứng cho thấy mạng sống của những binh lính như mầy không làm họ quan tâm. Chúng tao rất tiếc vì phải giết mầy.”
Toledano bắt đầu khóc. Anh cầu xin được thả ra. “Điều ước cuối cùng của mầy là gì?” một tên Hamas hỏi.
“Nếu các anh đã quyết định giết tôi, thì hãy giết tôi khi tôi đang mặc quân phục.”
Những chiến binh Hamas đã bóp cổ anh ta, sau đó đâm anh ta khi thấy anh vẫn còn sống.
Đối với Rabin, vụ sát hại Toledano là giọt nước tràn ly. Tuần trước, năm người Israel khác đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công khủng bố, hầu hết đều do Hamas dàn dựng. Chính phủ Rabin, hiện đã nắm bắt được mối nguy hiểm do Hamas gây ra, quyết định đã đến lúc giáng cho phong trào một đòn quyết định. Một số người trong Shin Bet đề xuất đầu độc Yassin trong tù, điều này tương đối dễ thực hiện. Rabin bác bỏ ngay ý tưởng này vì sợ bạo loạn chắc chắn sẽ xảy ra khi biết rằng Yassin đã chết khi bị Israel giam giữ.
Tham mưu trưởng IDF Ehud Barak đề xuất một giải pháp thay thế khác: trục xuất hàng loạt các nhà hoạt động Hamas đến Lebanon. Thiếu tướng Danny Yatom, người đứng đầu Bộ Chỉ huy Trung tâm IDF cho biết: “Chúng tôi đã thử rất nhiều phương pháp chống lại Hamas. “Và đối với chúng tôi, vì một lý do nào đó, dường như việc trục xuất tới Lebanon này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến động cơ của những tên khủng bố mà chúng tôi đã trục xuất — và của những kẻ nghĩ về nó trong tương lai.”
Đây là một quyết định có vấn đề, về mặt đạo đức, pháp lý và thực dụng. IDF và Shin Bet hy vọng có thể thực hiện việc trục xuất một cách bí mật, trước khi thế giới kịp biết về nó, điều này khiến họ phải chịu áp lực rất lớn về thời gian. Bắt đầu từ ngày 16 tháng 12, họ vây bắt bốn trăm người bị tình nghi có liên hệ với Hamas—không ai trong số họ có liên hệ trực tiếp với các hành động khủng bố mới nhất—bịt mắt và còng tay, sau đó tống họ lên xe buýt và đưa họ đến biên giới Liban.
Nhưng dù sao thì tin tức về hoạt động đã bị rò rỉ, và ở Israel, một số tổ chức phi chính phủ, cũng như gia đình của một số người bị trục xuất, đã kiến nghị Tòa án Tối cao ngăn chặn nó, khiến đoàn xe buýt bị trì hoãn trong nhiều giờ. Văn phòng tổng chưởng lý từ chối hậu thuẫn cho chính phủ, tin rằng việc trục xuất thực tế là một tội ác chiến tranh, và chính tham mưu trưởng Barak đã phải đến tòa án để cố gắng thuyết phục các thẩm phán.
Ông ấy đã thành công, nhưng cùng lúc đó, một vụ bê bối quốc tế đã nổ ra. Hóa ra khoảng một phần tư số người bị trục xuất đã bị đưa nhầm lên xe buýt, và không phải là những người mà Shin Bet định trục xuất. Trong khi đó, Lebanon đã phong tỏa biên giới của mình và những chiếc xe buýt bị mắc kẹt trong vùng đất không có người ở giữa Khu vực An ninh do Israel kiểm soát ở phía nam và lãnh thổ do Lực lượng Vũ trang Lebanon và Hezbollah kiểm soát ở phía bắc.
Lực lượng hộ tống của cảnh sát quân đội IDF đã đưa cho mỗi người bị trục xuất 50 đô la tiền mặt, một chiếc áo khoác và hai chiếc chăn, sau đó buộc họ xuống xe buýt, tháo bịt mắt và còng tay bằng nhựa của họ. Sau đó, họ quay đầu xe buýt và quay trở lại Israel. Những người bị trục xuất cuối cùng đã dựng lều trại tại Marj al-Zuhour, gần thị trấn Hasbaya của người Druze. Lúc đầu, chính phủ Liban đã ngăn chặn các nỗ lực của Hội Chữ thập đỏ nhằm mở rộng hỗ trợ, vì muốn làm gia tăng nỗi đau khổ của những người bị trục xuất để khiến chính phủ Israel càng thêm bối rối.
Như đã xảy ra, việc trục xuất trên thực tế là một đòn giáng nghiêm trọng đối với Hamas. Tại thời điểm này, hai nhà lãnh đạo hàng đầu của nó, Yassin và Shehade, đang ở trong nhà tù Israel, và những nhà lãnh đạo còn lại hiện đang ở trong một trại lều hẻo lánh trên một sườn đồi gió lạnh ở Lebanon, không có điện, không có phương tiện liên lạc, ẩm ướt và khốn khổ.
Nhưng tình hình đã thay đổi đáng kể một tuần sau khi bị trục xuất, khi một nhóm người Lebanon đến thăm. Thủ lĩnh của họ tự giới thiệu mình là Wafik Safa của Hezbollah, chào đón họ với danh nghĩa Tổng thư ký Hassan Nasrallah, và hỏi liệu những người bị trục xuất có cần giúp đỡ gì không.
Chuyến thăm này diễn ra sau một loạt cuộc gặp được tổ chức giữa Nasrallah, IRGC, Mughniyeh và Safa, người đã trở thành một loại bộ trưởng ngoại giao của tổ chức. Mughniyeh đã coi việc bị trục xuất và những đau khổ của nhóm Hamas là một ơn trời. Trong suy nghĩ của ông, Hezbollah có thể và nên tận dụng cơ hội này để mở rộng ảnh hưởng của mình ra ngoài biên giới Lebanon, với các đối tác không nhất thiết là người Iran hay người Shiite. Cuối cùng, ông cũng thuyết phục được những người khác.
Theo nguyên tắc chung, dân quân Shiite không liên minh với người Hồi giáo Sunni ở Palestine. Khi đó, đây là một cử chỉ đáng ngạc nhiên đối với Hamas theo đạo Hồi Sunni, và Hamas cũng vậy, ban đầu đã do dự. Mối liên kết dường như cũng không tự nhiên đối với họ, nhưng tình thế khó khăn của họ mang tính quyết định và họ có chung lòng căm thù kẻ thù chung. Họ đã đáp lại một cách khẳng định, và chỉ trong một thời gian ngắn, những đoàn lừa và la bắt đầu mang đến nhiều lều chống thời tiết, quần áo ấm, bếp sưởi và nhiên liệu, cũng như một lượng lớn thực phẩm, vật dụng giặt giũ và dọn dẹp để giúp họ vượt qua mùa đông khắc nghiệt. .
Tiếp đến là các phương tiện truyền thông Liban – một số nằm dưới sự kiểm soát hoặc ảnh hưởng của Hezbollah, nhưng một số khác chỉ đưa tin về một câu chuyện hay – để nói với thế giới về những đau khổ của những người bị trục xuất. Sau đó đến những người hướng dẫn quân sự và khủng bố. Cho đến thời điểm đó, Hamas hầu như không được đào tạo về hoạt động chiến đấu hay tình báo. Về mặt này, việc bị trục xuất hóa ra cũng là một món quà trời cho đối với họ.
Người của Mughniyeh, dưới sự chỉ huy của anh rể Mustafa Badreddine, cùng với những người hướng dẫn từ lực lượng Al-Quds của IRGC, đã thiết lập một khu vực canh gác gần trại lều, nhưng đủ xa để tránh con mắt tò mò của giới truyền thông. hiện đang liên tục bao trùm trại. Trong lĩnh vực này, các khóa học được tổ chức về thông tin liên lạc, mã hóa và an ninh thực địa, vũ khí hạng nhẹ, phóng tên lửa, gián điệp và phản gián, chiến tranh đô thị, chiến đấu tay đôi, v.v.
Những người hướng dẫn của Mughniyeh đặc biệt ấn tượng với một kỹ sư điện 28 tuổi đến từ phía bắc Bờ Tây, tốt nghiệp Đại học Bir Zeit tên là Yahya Ayyash, người sẽ được biết đến với biệt danh “Kỹ sư”. Các chuyên gia Iran và Hezbollah đã dạy anh ta cách bí mật chế tạo chất nổ từ những vật dụng dễ mua trong nước, cách chế tạo các thiết bị nổ nhỏ nhưng chết người bằng cách sử dụng đinh và vít làm mảnh đạn, và cách chế tạo bom xe. Bản thân Mughniyeh đã đến trại để nói chuyện với Ayyash và một số đồng đội của anh ta về cách thức xác định và tuyển mộ những ứng viên tiềm năng cho các vụ đánh bom liều chết—cách tiếp cận họ và cách xử lý quy trình nhạy cảm và khó khăn trong việc thuyết phục họ thực hiện nhiệm vụ tử vì đạo.
Trong khi người của anh ta đang được huấn luyện trên một ngọn núi hoang vắng, tổ chức của Yassin đang được xây dựng lại ở Bờ Tây và Gaza. Trong nhiều năm, Hamas đã thiết lập một mạng lưới rộng lớn gồm các nhà hoạt động và gây quỹ ở Vịnh Ba Tư, Jordan và Hoa Kỳ, dưới sự chỉ huy chung của Mousa Abu Marzook, một công dân Hoa Kỳ. Những người theo đạo Hồi giàu có từ Ả Rập Saudi, cùng với những người đồng cấp từ các tiểu vương quốc vùng Vịnh và những người Hồi giáo giàu có ở phương Tây, đã đóng góp quỹ cho tổ chức. Sau vụ trục xuất hàng loạt, Marzook cử một trong những phụ tá của mình, Muhammad Salah, từ Hoa Kỳ đến các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng với hàng trăm ngàn đô la tiền mặt.
Áp lực quốc tế đối với Israel gia tăng hàng ngày. Các phương tiện truyền thông liên tục đưa tin về trại, sự lên án gay gắt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và mối đe dọa trừng phạt, và cuộc đối đầu ngày càng gay gắt với chính quyền của tổng thống mới nhậm chức Bill Clinton và ngoại trưởng của ông, Warren Christopher. Đến tháng 2 năm 1992, Rabin nhận ra rằng toàn bộ sự việc là một sai lầm lớn, và ông đồng ý với đề xuất của Christopher về việc hồi hương một số người bị trục xuất ngay lập tức và số còn lại vào cuối năm, để đổi lấy một Hoa Kỳ thay mặt Israel phủ quyết tại Hội đồng Bảo an.
Những người bị trục xuất trở lại Dải Gaza và Bờ Tây với tư cách là những người chiến thắng. Ayyash được bổ nhiệm làm chỉ huy của Lữ đoàn Izz al-Din al-Qassam ở Bờ Tây, và một thời gian ngắn sau, anh ta tổ chức vụ đánh bom liều chết tại Mehola vào tháng 4 năm 1993, trong đó tên khủng bố và một thường dân bị giết. Tuy nhiên, đối với cuộc tấn công tiếp theo của mình, Ayyash đã chờ đợi một thời điểm xác định, điều gì đó sẽ mãi mãi biện minh và hợp pháp hóa vụ đánh bom tự sát trong mắt người Palestine.
Khoảnh khắc đó đến vào ngày 25 tháng 2 năm 1994, khi Tiến sĩ Baruch Goldstein, một tín đồ sinh ra ở Brooklyn của Giáo sĩ Meir Kahane và Liên đoàn Phòng thủ Do Thái, người đã di cư đến Kiryat Arba, một khu định cư gần Hebron, đã nổ súng vào những người Hồi giáo đang thờ phượng ở thành phố đó. Thánh đường Hồi giáo Ibrahimi, tọa lạc tại Hang động Tổ phụ, địa điểm được cả hai tín ngưỡng tôn kính là nơi chôn cất Áp-ra-ham.
Trong một phút rưỡi khai hỏa, sử dụng khẩu súng trường Galil do IDF cấp và mặc đồng phục IDF, Goldstein đã thay được bốn băng đạn. Sau đó, một trong những người Hồi giáo ném bình cứu hỏa vào anh ta và hạ gục anh ta. Những tín đồ vồ lấy anh ta và đánh anh ta đến chết. Trước khi bất tỉnh, anh ta đã giết được 29 tín đồ và làm bị thương hơn một trăm người.
Trên khắp thế giới Hồi giáo, có nhiều người coi hành động này không chỉ là một tội ác đê hèn đối với những người dân vô tội, mà còn là một lời tuyên chiến của người Do Thái chống lại chính đạo Hồi.
Đây là khoảnh khắc Yahya Ayyash đã chờ đợi. Anh ta đợi xong nghi thức để tang bốn mươi ngày trước khi tấn công, và sau đó, vào ngày 6 tháng 4, một kẻ đánh bom liều chết do Ayyash tuyển mộ đã cho nổ tung thân xác mình gần hai chiếc xe buýt ở thị trấn Afula của Israel, ngay phía bắc Bờ Tây, mang theo tám thường dân. Một tuần sau, một kẻ đánh bom liều chết khác giết chết 5 người Israel tại bến xe buýt ở Hadera. Vào ngày 19 tháng 10, Ayyash tấn công trung tâm Tel Aviv, nơi một người Palestine kích nổ dây đai tự sát trên xe buýt số 5 trên Phố Dizengoff của thành phố, giết chết 22 người. Các vụ đánh bom cứ thế tiếp diễn.
“Cho đến lúc đó, những kẻ khủng bố người Palestine mà chúng tôi quen biết đều có ham muốn sống,” Avi Dichter của Shin Bet cho biết. “Ngay cả Leila Khaled, trong vụ cướp cuối cùng với hai quả lựu đạn trên tay, khi đối mặt với một nhân viên an ninh Israel với một khẩu súng lục, cũng không đủ can đảm để cho nổ tung mình. Sự thay đổi vào năm 1993 thật ấn tượng và khiến chúng tôi sững sờ.
“Sức mạnh của những kẻ khủng bố đã tăng lên theo cấp số nhân. Kẻ đánh bom tự sát không cần kỹ năng vận hành; nó chỉ là một công tắc, tắt và bật. Khi có 400 người trong danh sách chờ trở thành những kẻ khủng bố tự sát, mọi người đều có thể thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề.”
Các đối thủ của Hamas đã chú ý đến những thành công của Ayyash và sự ủng hộ mà các hoạt động của anh ta nhận được trên đường phố Palestine. Vào ngày 11 tháng 11 năm 1994, một thành viên của Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PIJ) đã cho nổ tung mình tại một đồn IDF ở Giao lộ Netzarim, ở Dải Gaza, giết chết ba sĩ quan dự bị. Vào ngày 22 tháng 1 năm 1995, một tên khủng bố Jihad Hồi giáo (IJO) mặc đồng phục IDF xông vào giữa đám đông binh lính đang đợi tại một trạm xe buýt ở Beit Lid, cách Tel Aviv 25 dặm về phía đông bắc. Anh ta ấn một cái công tắc để kích nổ khối thuốc nổ nặng 22 cân trên người. Hàng chục binh sĩ đã bị thương bởi vụ nổ lớn. Khi những người khác chạy về phía các người bị thương đang kêu cứu, một kẻ đánh bom liều chết thứ hai đã cho nổ tung mình ở giữa họ. Một kẻ khủng bố thứ ba được phân công theo dõi vụ việc vài phút sau mới cho nổ nhưng rồi y đã lạnh chân và bỏ chạy.
21 binh sĩ và một dân thường thiệt mạng trong cuộc tấn công đó, và 66 người bị thương, một con số rất nặng nề. Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng Rabin đã đến hiện trường ngay sau vụ nổ, giao lộ vẫn còn vương vãi các bộ phận cơ thể và đầy ngập máu. Một cuộc biểu tình tự phát của những công dân giận dữ đã diễn ra khi ông ta ở đó. Tuy nhiên, những người biểu tình không hô khẩu hiệu chống khủng bố mà là chống Rabin. “Đi đến Gaza!” họ hét lên, một lời nguyền mà trong tiếng Do Thái nghe tương tự như “Go to Hell” (Đến Địa ngục đi!).
Khi trở về Tel Aviv, Rabin, “máu sôi lên vì giận dữ,” theo lời của trưởng văn phòng của ông, Eitan Haber, đã triệu tập một cuộc họp gồm tất cả những người đứng đầu cơ quan quốc phòng. Ông nói: “Sự điên rồ này phải được chấm dứt. “Mang cho tôi những trang đỏ để ký.”
Lãnh đạo Hamas Ahmed Yassin tại một cuộc họp báo nhận trách nhiệm đã gửi Reem Riyashi đánh bom tự sát.
Thủ tướng Rabin
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét